Avrupa’da nakliye bedelinin yüzde 25.1’ni akaryakıt oluştururken, Türkiye’de bu oran yüzde 48,2 civarında. Türkiye’nin ve bölgenin en büyük Dijital Forwarder konumundaki Tırport’ın 2023 üçüncü çeyrek verilerine göre; Türkiye’de gerçekleşen karayolu nakliye bedellerinin neredeyse yüzde 50’si akaryakıta gidiyor.
Avrupa ile kıyaslandığında 2 katı seviyesinde. Artan tüm maliyetlere rağmen Türkiye’de navlun içinde akaryakıt maliyetinin yüzde 50’lere yakın olmasının temel sebebine değinen Tırport Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Akın Arslan, bunun nedeninin, kamyon sahiplerinin ayakta kalabilmek, kamyonunun taksitlerini ödeyebilmek, evine ekmek götürebilmek için fedakarlığı önce kendisinden yapmasından kaynaklandığını söyledi.
Arslan, “Kamyon sahibi, kamyonun bakımından, sigortasından, şahsi yevmiyesinden kendince fedakarlık yapmaya çalışıyor. Navlunun yüzde 50’sinin mazot maliyeti olduğu bir pazarda, filolarına ve sürücü performanslarına odaklanmayan, yükleme ve teslimat raporlamalarına canlı erişip alternatif maliyetlerini hesaplayamayanların, yükleme-boşaltma noktalarındaki bekleme ve atıl kalma sürelerini doğrulatamayanların, kontrat lojistiğinde operasyonel kâr etmeleri teknik olarak mümkün değildir” dedi. IRU (Uluslararası Karayolu Taşımacılık Birliği) verilerine göre, Avrupa’da boş dönme oranının yüzde 23 iken, Türkiye’de bu oranın yüzde 32 olduğunu belirten Arslan şunları kaydetti:
“Maaşlar düşük kalıyor”
“Tırport Insights 2023 üçüncü çeyrek verilerine göre; bir kamyon uzun yolda yükle ortalama 460 kilometre yol gidiyor ve 32 litre civarında mazot yakıyor. Bir kamyonun uzun yolda ortalama gidiş-dönüş maliyeti 15 bin TL civarını buluyor. 15 bin TL’ye yükü taşıyan kamyon, dönüş yükü alamadan boş dönerse zarar ediyor.
Yine IRU verilerine göre, 2022 yılı Ekim ayında Avrupa’da zirve yapan akaryakıt fiyatları 2023’de yüzde 25’lere varan oranda düşerken, Türkiye’de hem kur, hem de ÖTV düzenlemeleriyle artmaya devam etti. Bu durum nakliye sektörünü daha da zora sokuyor. Bir diğer konu da, Avrupa’da bir kamyon şoförü ortalama 2 bin 200-2 bin 500 euro civarında kazanırken, bir Türk kamyon şoförü 800 euro bile kazanamıyor” dedi.
