Riskli binalarda yaşayan İstanbulluların en büyük kaygısı, beklenen Marmara depremine karşı kendilerini nasıl koruyacakları. Kahramanmaraş merkezli depremin ardından İstanbullu vatandaşlar da yaşadıkları binaların risk durumlarını araştırmaya başladı. İşte riskli binaları güçlendirmenin ya da onları yıkıp yeniden inşa etmenin maliyeti…
Binaları Güçlendirmenin Maliyeti
Yapılan denetimlerin ardından binanın riskli olduğu tespit edilmişse yıkım yerine güçlendirme çalışması yapılmasına da karar verilebilir. Güçlendirme çalışması için tüm kat maliklerinin 5/4’ünün rızası olması ya da güçlendirme zorunluluğuna dair bir mahkeme kararının bulunması gerekir.
Binanın güçlendirme için uygun olup olmadığını gösteren bir teknik rapor bulunması şarttır. Analizleri yapılan bina için en uygun güçlendirme modeli belirlenir ve maliyet bu modele göre ortaya çıkar. Maliyeti değiştiren veriler:
– Binanın yaşı,
– Projesi ve imar durumu,
– Kullanım biçimi,
– Zemin analizi.
Binanın mevcut durumunun tespit edilmesinin ardından ortaya çıkacak maliyet, daire başı 5.000 TL’den 900.000 TL’ye kadar değişebilmektedir. Deprem Güçlendirme Derneği(DEGÜDER), bina güçlendirme maliyetinin daire başı ortalama 250.000 TL civarında olduğunu belirtiyor.
Güçlendirme maliyetinin yapım maliyetinin %40’ını geçtiği durumlarda yeniden yapım seçeneği tercih edilmelidir.
Binayı Yıkıp Yeniden Yapmanın Maliyeti
Kentsel dönüşüm maliyetleri konusunda farklı kentsel dönüşüm firmalarının uyguladığı fiyat politikaları değişiklik gösterebiliyor. Kentsel dönüşüm maliyetlerini belirleyen farklı değişkenler vardır. Bunlar:
– Projenin boyutu,
– Kullanılacak malzemenin kalitesi,
– Binanın konumu,
– Yapılacak işlemlerin kapsamıdır. Tüm bu değişkenlere bağlı olarak ortaya çıkacak maliyet değişebilir.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi, İstanbul Yenileniyor Projesi’yle riskli konutların dönüşümünü gerçekleştiriyor. 1999 öncesinde inşa edilen özel mülkler, devlet iştiraki olan KİPTAŞ vasıtasıyla inşa ediliyor. Buna göre İstanbul’da, kentsel dönüşüm kapsamında yıkılıp yeniden yapılan binalar için ortalama metrekare maliyeti 14.000 TL. Bu rakam, 100 metrekarelik bir daire için 1 milyon 400 bin TL’lik bir maliyetin ortaya çıkacağını gösteriyor.
Riskli olduğu anlaşılan yapıların yıkımı konusunda 3’te 2 çoğunluğun sağlanması yeterli oluyor. Riskli binanın yıkılmasının ardından devlet, mülk sahiplerine 18 aya kadar kira yardımı sunar. Kentsel dönüşüm sürecinde devlet tarafından uygulanan kredi faiz destekleri de bulunmaktadır.
