Bir arkadaş paylaşmış kendi sosyal medya hesabından: “Yılın en büyük gurur kaynağı voleybolcu kızlarımızdı bence…” diye.
Normalde görür, geçerim. Ama arkadaş soruyor: “Sizce?”
Bu durumda, kayıtsız kalamıyorsunuz. İstemeseniz bile gurur abideleriniz bir film şeridi gibi gözünüzün önünden geçiyor. O “Sizce?” sözlüğü sihirli bir dokunuş gibi zihninizi harekete geçiriyor.
***
Karadeniz Doğalgazı mesela, gurur abidelerimden biridir. Bu haberin bizlere ulaştırılmasında izlenen yol da çok yaratıcıdır.
Öncesinden, müjdenin müjdesini almıştık. Erdoğan “Cuma günü vereceğimiz müjde ile Türkiye’de yeni bir dönem açılacak” demişti.
Gerçi Perinçek öncesinden “Zonguldak açıklarında hidrokarbon yatakları, doğal gaz bulunduğunu…” söylemişti. Ama ben duymazdan, görmezden gelmiştim. Müjdeyi cuma günü Erdoğan’dan duymaya hazırladım kendimi.
Zaten Perinçek de “Ama Sayın Cumhurbaşkanımız müjdesini kendisi verecektir, o müjdenin ne olduğu konusunda izin verirseniz bir açıklama yapmayalım” diye devam ederek açıklama yapmamış oldu.
Ve Cuma, beklenen müjde geldi. Erdoğan: “Karadeniz’deki Tuna-1 kuyusunda 320 milyar metreküp doğalgaz rezervi keşfettik” dedi. (21.08.2020)
Aynı haber, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı resmi sayfasında da yer alıyor ama orada haberin tarihi yazılmamış. Aynı haber olduğunu, farklı kaynaklardan teyit etmeniz gerekiyor.
Daha üzerinden iki ay geçmeden (17.10.2020) Erdoğan müjdeyi revize etti. “Tuna-1 kuyusundan çıkaracağımız yeni rakamıyla 405 milyar metreküp doğal gazın ülkemize milletimize ve hayırlı bereketli olmasını diliyorum.” dedi.
Erdoğan, Filyos Limanı Açılışı ve Doğalgaz İşleme Tesisleri Temel Atma Töreni’nde yaptığı konuşmada (5.6.2021), yeni bir müjdeyi daha paylaştı. Amasra-1 kuyusunda 135 milyar metreküplük yeni bir doğal gaz keşfi daha yapılmış, böylece Karadeniz’deki toplam gaz keşfi 540 milyar metreküpe ulaşmıştı.
Beni en çok; 540 milyar metreküpten, 652 milyar metreküpe olan artış heyecanlandırdı. Meğerse bizim 540 Milyar metreküp diye tespit ettiğimiz rezerv, 540 milyar metreküp değilmiş, 652 milyar metreküpmüş. Bu değerlendirmeyi de bu alanda yetkin en büyük firmalardan DeGolyer & MacNaughton yapmış.
Bunların üzerine sen git bi de Çaycuma’da 58 milyar metreküp rezerv daha bul… (26.12.2022). Oldu mu sana 710 milyar metreküp!
Ve 2023’e 710 milyar metreküp doğalgaz rezerviyle girdik.
Bu gurur değilse, nedir?
***
Süreç boyunca gururumuz döşenen borularla da okşandı.
Karadeniz gazının 2023’te sisteme dahil edilmesi için çalışmalarını sürdüren BOTAŞ, 36 kilometrelik ilk fazın 7 kilometrelik bölümünü tamamladı. (18.04.2022)
Karadeniz gazı iç in boru döşeme işlemi başlıyor. (8.06.2022)
Türkiye tarihinin en büyük gaz keşfini sırtlayacak 170 kilometrelik deniz hattındaki ilk borular, Filyos’ta 13 Haziran’da Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın katılması beklenen törenle mavi sularla buluşacak. (10.06.2022)
Karadeniz’deki doğal gazı taşıyacak boruların derin sulara serimi başladı. (10.07.2022)
Karadeniz’de keşfedilen doğal gazı kuyulardan toplayıp ana boru hattına bağlayacak 280 tonluk “Peçenek” adlı dağıtım haznesi, denizin 2 bin 200 metre altına indirildi. (1.12.2022)
Karadeniz gazında 36 kilometrelik kara hattı tamamlandı. (İletişim Başkanlığının haberi. Bu sefer tarih var:18.01.2023)
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, “Dün gece itibarıyla kuyulardan vanaları açarak deniz altındaki ana iletim hattına gazı basmaya başladık.30 saatte karaya ulaşacak” dedi. (17.04.2023)
Karadeniz gazında büyük gün bugün. Yerli doğal gaz karaya çıkarılacak, şebekeye bağlanacak. Törende, meşaleyi Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan yakacak. (20.04.2023)
Ve Erdoğan meşaleyi yakar. Filyos Doğalgaz İşleme Tesisi’ndeki yanma ünitesinde Karadeniz gazının ilk alevleri görünür.
Karadeniz doğal gazı Erdoğan’ın, beraberindekilerle birlikte butona basmasıyla yakılan meşale ile karaya ulaştırılmaya başlar.
Gururun zirve yaptığı nokta burası değilse, neresidir?
***
Erdoğan açılışta müjde yağmuruna tutar bizleri. Evlerdeki mutfaklarda ve sıcak su tüketiminde kullanılan doğalgaz, bir yıl süreyle ücretsiz olacaktır. Aylık ortalama 25 metreküpe denk gelen mutfak ve sıcak su tüketimi için gereken doğal gazın bedeli bir yıl boyunca faturalardan düşürülecektir. Bir ay boyunca Türkiye’nin tamamındaki konutların doğal gaz tüketiminden ücret alınmayacaktır.
Bütün bunlar Karadeniz gazının sevincini, mutluluğunu, coşkusunu 85 milyon doya doya yaşayabilelim diyedir.
Gerçi birkaç hafta sonra “Yerli gaz ithal çıktı” haberinde Fatih Portakal, “Aslında o doğalgaz Karadeniz’de bulduğumuz doğal gaz değilmiş, Rusya’dan ithal ettiğimiz doğalgazmış.” açıklamalarında bulundu. Haberde “Bu ay ‘Faturanızı devlet ödedi, Karadeniz gazımız hayırlı’ olsun mesajları yağarken, bedava verilen gazın yerli değil, dolarla alınan ithal gaz olduğu ortaya çıktı” ifadeleri yer aldı.
Ama olsun. Bu, ekonomik veya siyasi bir yazı değildir. Gurur yazısıdır. Yerli diye sunulan doğalgazın dolarla alınan ithal gaz olması, gurura mâni olamaz.
***
Euronews’in “Türkiye’nin bulduğunu açıkladığı doğal gaz üretime geçti mi; resmi veriler ne diyor?” başlıklı haberinde “Cumhurbaşkanı Erdoğan Karadeniz doğal gazı için ‘2023’ün birinci çeyreğinde ilk fazda üretilecek günlük 10 milyon metreküp doğal gazı milli iletim sistemimize aktarmış olacağız’ müjdesi verse de bu vaat henüz resmi verilere yansımadı.” alt başlığını kullanmış. (5.09.2023)
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) raporlarına dayandırdığı haberde, Haziran 2023’te Türkiye’de üretilen toplam doğal gazın miktarı 39,6 milyon standart metreküp (Sm3) olduğu ifade ediliyor. Son iki yılın aylık üretim verileri 40 milyon metreküpü aşmamış.
Günlük 10 milyon metreküp doğalgaz ayda 300 milyon metreküp eder. Ama EDPK verilerinde yok.
Olsun. Bu yazı, bir gurur yazısıdır.
Gururumu gölgeleyen tek bir husus var: 2023’e 710 milyar metreküp rezervle girmiştik. 2024’e girerken de rezerv yine 710 milyar metreküp. Üzerine bir şey koyamamışız. Halbuki koyabilirdik.
Olsun.
