Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna’da Moskova güçlerine önemli ölçüde zarar veren yedi aylık savaşın ardından Çarşamba günü erken saatlerde “kısmi seferberlik” ilan etti.
Kısmi Seferberlik Nedir? Nasıl Uygulanacak?
Putin, önceden kaydedilmiş ulusa hitaben yaptığı konuşmada, Rusya’nın Ukrayna’daki “kolektif Batı”ya karşı mücadelesine yardımcı olmak için seferberliğin derhal başlayacağını söyledi.
Peki Kremlin’in “kısmi seferberliği” ne anlama geliyor? Nasıl uygulanacak? Ve Moskova’nın askeri kayıplarını tersine çevirmesine yardım edecek mi?
Mobilizasyon nedir?
Rus hukuku, yabancı saldırganlık veya Rusya’ya bir saldırı durumunda seferberliğe izin veriyor bu, Rusya ekonomisini ve Silahlı Kuvvetlerini savaşa hazırlamakla ilgili. Özellikle, Rusya’nın askeri rezervlerine çağrı yapmak anlamına geliyor.
1941 Nazilerin Sovyetler Birliği’ni işgalinden bu yana Rusya ilk kez seferber oldu.
Rusya, Ukrayna’yı işgalini her zaman “özel bir askeri operasyon” olarak tanımladığı için, Kremlin şimdiye kadar geleneksel olarak savaş zamanı ile ilişkilendirilen herhangi bir önlem getirmedi. Ancak Çarşamba günkü duyuru bunu değiştiriyor.
Rusya’nın “Askeri Rezervleri” Nelerdir?
Kağıt üzerinde, Rusya’nın askeri rezervi, eski askerler (Rusya’da askerlik zorunludur), emekli subaylar ve aktif görevi bırakanlar da dahil olmak üzere 2 milyonun üzerindedir.
Bu yedeklerin tahminen %90’ı, Silahlı Kuvvetlerdeki ilk hizmetlerinden sonra, bazı durumlarda on yıllar önce olabilecek herhangi bir eğitim almamıştır.
“Yedekçiler savaşa hazır olmazlardı. Her şey ne yaptıklarına ve hizmet edeli ne kadar zaman geçtiğine bağlıydı. ABD düşünce kuruluşu RAND Corporation’da Rus ordusu konusunda uzman olan Dara Massicot, “Bu beceriler, onları kullanmazsanız zamanla körelir” dedi.
Kısmi Seferberlik Nedir?
Rusya’nın 2 milyon yedek askerinin tamamını geri çağırmasına izin verecek bir “genel seferberlik”ten farklı olarak, “kısmi seferberlik”, askeri çağrıların belirli yedek gruplarla veya ülkenin belirli bir bölgesinden gelenlerle sınırlı olmasını şart koşuyor.
Bu muhtemelen Rusya’nın aktif yedekleri, askerlik hizmetini daha yakın zamanda tamamlayanları veya savaş tecrübesi olanları çağıracağı anlamına geliyor.
Kim Çağrılıyor?
Putin’e göre, Çarşamba günkü kısmi seferberlik, ilgili askeri deneyime sahip yedeklerle sınırlı olacak. Putin, “Kısmi seferberlikten bahsediyoruz. Yani, yalnızca şu anda yedekte bulunan ve hepsinden önemlisi, Silahlı Kuvvetlerde görev yapmış, askeri becerilere ve ilgili deneyime sahip vatandaşlar. Sadece askere alınacaklar.” söz konusu.
Savunma Bakanı Sergei Şoygu, Putin’in konuşmasının ardından televizyonda yayınlanan yorumlarda, Rusya’nın toplam 300.000 yedek askeri çağıracağını söyledi.
Bu oldukça büyük bir sayı – özellikle Rusya’nın Şubat ayında Ukrayna’yı işgali için biriktirdiği tahmin edilen 190.000 askerle karşılaştırıldığında.
Kimin Seferber Olacağı Tam Olarak Belli mi?
Hayır. Gözlemciler, Putin tarafından Çarşamba günü imzalanan seferberlik kararnamesinin, Savunma Bakanlığı’na savaş çağındaki erkekleri askere almak için Putin ve Şoygu’nun önerdiğinden çok daha fazla hareket alanı sağladığını hemen fark ettiler.
Rus siyasi analist Yekaterina Schulmann , Telegram’a “Seferberlik kısmi olarak adlandırılıyor, ancak hiçbir parametre (ne bölgesel ne de kategorik) belirtilmiyor” dedi .
İnsan hakları savunucusu Pavel Chikov, Putin’in açıklamasından ve ilgili kararnamenin yayınlanmasından kısa bir süre sonra , “Gerçekte, Rusya Savunma Bakanlığı savaşa hangi adamların, nereye ve ne miktarda gönderileceğine karar verecek” dedi .
Rusya Kısmi Seferberliği Nasıl Uygulayacak?
Analistler, geç Sovyet döneminde Rusya’nın yedek yapısının büyük bir kısmının dağıtılmasından sonra, on binlerce askerin Silahlı Kuvvetlere kaydolmasının büyük olasılıkla zaman alıcı ve karışık bir süreç olacağını söyledi.
Uzman Massicot, “Rusya gerçekten uzun zamandır harekete geçmedi” dedi.
Massicot , “İnsanları bir araya toplayacaklar ve eski eğitim, zayıf liderlik, aktif görev gücünden daha da kötü durumda tutulan ekipman ile cepheye gönderecekler ve bekleyecek zamanları olmadığı için onları parça parça gönderecekler.” .
İnsan hakları avukatı Chikov, seferberliğin sorunsuz yürümesini sağlamaya yönelik siyasi sorumluluğun büyük bir kısmının bölge valilerine devredileceğini söyledi.
Mekanizma şu şekilde olacak: Savunma Bakanlığı, Rusya’nın her bölgesi için seferberlik kotaları oluşturacak. Valiler bunların infazından sorumlu olacak” dedi.
Bu, Savaşı Nasıl Etkileyecek?
Rezervleri harekete geçirmek uzun ve kaynak açısından yoğun bir süreçtir, yani analistlere göre savaş alanında herhangi bir ani etki olması pek olası değildir.
Massicot’ın Moscow Times’a verdiği demeçte, “Rusya’nın tabur değerinde çalışan teçhizata sahip yepyeni yedek asker birimlerini nasıl oluşturabileceğini anlamıyorum, bu birkaç ay sürecek bir süreç” dedi.
Bu tür birimler hazır olduğunda bile, Rusya muhtemelen onları yalnızca savunma pozisyonu tutmak gibi nispeten basit görevleri yerine getirmek için konuşlandırabilecektir.
Ve Massicot’a göre, Rusya’nın doğu Ukrayna’nın Donbas’ın tamamını (Kremlin savaş amacı) ele geçirme şansını değiştirmesi pek mümkün değil.
“Kısa vadede Rusya, erkekleri piyade tipi bir rol için seferber edebilir, ancak bu savaşmaktan ziyade arka plan içindir” dedi.
“Yedek askerlerin şimdilik yüz yüze saldırılara katılmalarının söz konusu olmadığını düşünüyorum.”
