Rusya’nın deniz yoluyla taşınan ham petrol sevkiyatı, Moskova’nın petrol gelirlerini hedef alan G-7 ülkelerinin yaptırımlarının ilk haftasında çöküş yaşarken bu, dünyanın dört bir yanında ülkenin dev ihracat programında kesintiye uğramaktan kaçınmaya çalışan hükümetler için potansiyel bir alarm kaynağı olarak görülüyor.
Düşüşün bir kısmı, Baltık’ta şu anda bitmiş olan bir limandaki çalışma nedeniyle artmış olsa da, Asya’daki bir ihracat tesisinden önemli kargoların taşınması konusunda istekli gemi sahibi sayısında da ciddi bir eksiklik gözlendi.
Diğer bazı limanlarda da haftalık bazda düşüşler görüldü. Ancak veriler dikkatli şekilde incelenmesi gerekiyor. Zira haftalık akışlar, kargo planlamasının zamanlaması, hava durumu ve hatta gemilerin ilettiği sinyallerin bile bu verilerin doğruluğunu etkileyebileceği belirtiliyor.
Kilit hizmetlerin sağlanması da yasaklandı
5 Aralık’ta başlayan Avrupa Birliği yaptırımları, Rusya’nın petrol gelirlerini kısmak için tasarlanmıştı. Birlik bir yandan satın almayı durdurdu, aynı zamanda petrolün taşınmasını sağlamak için kilit hizmetlerin sağlanmasını da yasakladı.
Önlemlerin ciddiyeti karşısında alarma geçen ABD, bir fiyat sınırı uygulanmasını önererek önlemlerin yumuşatılması için baskı yaptı ve başta sigorta olmak üzere traderların Rus petrolü için varil başına 60 dolar veya daha az ödediğinde bu hizmetlerin dünyanın başka yerlerindeki alıcılar için erişilebilir durumda kalmasını sağladı.
Ancak AB’nin deniz yoluyla Rus ham petrol ithalatına yönelik yasağının yürürlüğe girmesinden sonraki ilk tam haftada, ülkeden sevk edilen toplam hacim günde 1,86 milyon varil veya yüzde 54 düşüşle 1,6 milyon varile düştü.
Çözüm zaman alabilir
Daha az dalgalı olan dört haftalık ortalama da düşüşe geçerek yıl için yeni bir dip seviyesi belirledi. Çalışmalar artık sona erdiğinden Baltık Denizi hacimlerinin toparlanmış olacağı değerlendiriliyor ancak Doğu’daki sorunların çözülmesinin daha uzun sürebileceği belirtiliyor.
Öte yandan Pasifik’te, adını Sibirya’dan petrol getiren bir boru hattından alan ESPO ham petrolünün Kozmino limanından akışı, 16 Aralık’a kadar geçen haftada yalnızca iki tankerin yüklenmesiyle düşüşe geçmiş gibi görünüyor. Bu geçen 3 ayda haftalık 8 tankere göre önemli bir düşüş olarak görülüyor.
G7 ülkeleri tarafından belirlenen varil başına 60 dolar sınırıyla satılmasıyla en az 2 tanker sahibi gemilerini bu rotadan geri çekti. Üst sınırın üzerinde satın alınan kargoların taşınması gemilerin uluslararası arenada kabul görmüş sigortalardan mahrum kalmasına neden oluyor.