Durgunluk anlamına gelen resesyon, atıl kapasitenin ortaya çıkması veya ekonominin uzun vadeli büyüme oranından daha düşük bir oranda büyümesi olarak da tanımlanabilmektedir.
Durgunluğun başlıca göstergeleri, üretimde duraklama veya düşüşün yarattığı işsizlik, talep daralması ve yatırım eğiliminde zayıflamadır. Durgunluğun derinleşmesi ve uzun süre devam ederek canlanmanın ortaya çıkmasını geciktirmesi durumu ise depresyon olarak adlandırılır.
Tüketicilerin ve girişimcilerin güveni eski düzeylerine geldiği takdirde durgunluk sona erer. Ekonominin yılın bir çeyreğinde düşük hızlarda büyümesi resesyon teşhisi için yeterli olmaz. İki ve daha fazla üç aylık dönemlerde düşük büyüme hızları ortaya çıktığında resesyondan söz edilebilir.
Hükümetler resesyon dönemlerinde ekonomiyi canlandıracak ve toplam talebi yükseltecek para ve maliye politikalarına öncelik verirler. Üç aylık dönemlere göre büyüme oranları grafiklerindeki eğrilerin şekillerine göre çeşitli resesyon tanımları yapılmıştır. Bu tanımlar şunlardır:
“V” şeklinde resesyon: Ekonominin grafiği dibe vurduktan kısa bir süre sonra canlanmayı tetikleyecek güçler harekete geçerek ekonomiyi canlandırabilir. Türkiye ekonomisinde en çok görülen resesyon tipi budur. 1980-2015 dönemde ortaya çıkan durgunluklar ve daralmalar kısa sürmüştür. Türkiye, diğer ülkelere göre daha sık ekonomik dalgalanma yaşasa da “ekonomik ribaunt” yeteneği güçlü olduğu için kendini çabuk toparlayabilmektedir.
“U” şeklinde resesyon: Bu tür resesyon grafiği veren ekonomilerde durgunluk süresi “V” şekline göre daha uzundur. Özellikle gelişmiş ülkelerde görülen bu tip durgunlukta piyasaların ve ailelerin gelecek konusunda yeterince umutlu olmadığı görülmektedir. Özellikle hızlı değişim ve belirsizliklerin arttığı dönemlerde iyileşme gecikebilmektedir. Ancak belirli bir noktadan ve değişim sindirildikten sonra ekonomiyi canlandırıcı güçler harekete geçerek bir “U” dönüşünü gerçekleştirebilir.
“W” (çift dip) resesyonu: Bu tür resesyon 2007 ile 2016 arasında özellikle gelişmiş ülkelerde görülmüştür. Ekonomiler 2008 ve 2009’da “dip” yaptıktan sonra 2010 ve 2011 yıllarında iyileşme umutları yeşermiş ama bu büyüme ivmesi kalıcı olmamıştır. 2012’de atılıma geçemeyen gelişmiş ülke ekonomileri ancak 2016 ve 2017 yılında canlanma dönemine girebilmişlerdir.
“L” şeklinde resesyon: Ülkeleri ve ülke halklarını en olumsuz şekilde etkileyen resesyon türüdür.
Japonya ekonomisi, 90’lı yılların başında canlanma yaşarken resesyon başlamış ve bu resesyon yıllar boyunca devam etmiştir. Bu resesyon grafiklerinin dışında karekök işareti ve ters karekök işareti şeklinde grafiklerin varlığı da tartışılmış ancak bunlar ilgi görmemiştir.
