Ticaret Bakanlığı verilerinden yapılan derlemeye göre, yurt dışı müteahhitlik sektörü 1972’den eylül ayı sonuna kadar 131 ülkede 462,2 milyar dolar değerinde 11 bin 365 proje üstlendi.
Sektör, 2020’de hedef ülkelerde yaşanan ciddi siyasi istikrarsızlıklar, konjonktürel sorunlar ve Kovid-19 salgınının etkilerine rağmen 16,1 milyar dolar değerinde 366 iş aldı.
Geçen yıl ise salgının dünya ekonomisinde yarattığı olumsuz etkinin azalmasına paralel olarak firmaların yurt dışında üstlendiği projelerin toplam bedeli 30,8 milyar dolara ulaştı. Bu dönemde üstlenilen proje sayısı ise 431 olarak kayıtlara geçti.
Sektörün bu yılın 9 aylık döneminde üstlendiği proje sayısı 215, toplam proje bedeli yaklaşık 8 milyar 690 milyon dolar oldu. Bu yıl içinde üstlenilen projelerin ortalama bedeli 40 milyon 420 bin dolar olarak belirlendi.
Rusya ve Türkmenistan ilk iki sırada
Müteahhitlik firmalarınca 1972 yılından bugüne kadar yurt dışında üstlenilen projelerin ülkelere göre dağılımında, Rusya yüzde 20,6’lık payla ilk sırada yer alırken ülkede bugüne kadar 95 milyar 385 milyon dolarlık proje üstlenildi.
Rusya’yı yüzde 10,8’lik payla Türkmenistan takip etti. Bu ülkede üstlenilen proje tutarı 50 milyar doları aştı. Irak yüzde 6,9’luk pay ve üstlenilen 32 milyar 115 milyon dolarlık projeyle üçüncü sırada yer aldı. Bu ülkeleri, Libya, Kazakistan ve Suudi Arabistan izledi.
Bugüne kadar en çok proje üstlenilen alanlara bakıldığında ise konut ve rezidans projelerinin yüzde 13,9’luk payla ilk sırada yer aldığı görüldü. Konut projelerinin bedeli 64 milyar 190 milyon dolar oldu.
Konut projelerini yüzde 13,2’lik pay ve 61 milyar 27 milyon dolarlık proje bedeliyle kara yolları, tünel ve köprüler takip etti.
Enerji sektörü yüzde 8,5’lik payla yurt dışında üstlenilen işlerde üçüncü sırada yer aldı. Bu sektörün bugüne kadar üstlendiği proje tutarı 39 milyar 223 milyon doları buldu.
34 milyar liralık ticaret merkezi yapıldı
Müteahhitler, bugüne kadar yurt dışında 33 milyar 958 dolarlık ticaret merkezi ve 30 milyar 412 milyon dolarlık havalimanı projesi üstlendi.
Öte yandan, ENR Dergisinin, geçen bir yılda üstlenilen uluslararası projelerin toplam bedeli üzerinden her yıl belirlediği dünyanın en büyük 250 müteahhitlik firmasını gösteren listede Türkiye, 2003 yılında sadece 8 müteahhitlik firmasıyla yer alırken bu yıl 42 firmayla boy gösterdi. Derginin 2022 yılı sayısında yer alan bu firmalardan 8’i söz konusu listede ilk 100 firma arasında yer bulurken 2 Türk firması ise ilk 50’ye girdi. Türkiye listede firma sayısı itibarıyla Çin’den sonra ikinci sırada yer alıyor.
