Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasının ardından tüm ekonomik işlemlerin yönetildiği daha sonra müzeye dönüştürülen ilk hazine kasa dairesi, insanlığın ilk para serüveninden başlayan belgeleri bünyesinde barındırarak iktisat tarihine ışık tutuyor. Kripto kilit sistemiyle korunan kasa, Cumhuriyet’in en önemli belgelerine de ev sahipliği yapıyor.
Ankara’nın Ulus semtine, Türkiye Cumhuriyeti’nin tüm ekonomik işlemlerinin yürütülmesi amacıyla hazine kasa dairesi inşa edildi. Tarihi bina, Cumhuriyet tarihinin en önemli evraklarını, bonolarını, tahvillerini ve birçok farklı ülke ile yapılan sözleşmeyi muhafaza ediyor. Ayrıca, müzeye dönüştürülen yapı, Ankara’nın 17 ve 18. Yüzyıllardaki iktisadi ve sosyolojik kalıntılarını yansıtan eserlere de ev sahipliği yapıyor. Türkiye’nin ilk hazine kasa dairesi kapılarını İHA’ya açtı.
“Yeni kurulan Cumhuriyetin tüm kıymetli evrakları burada”
Hazine kasa dairesinin Cumhuriyet dönemindeki tüm ekonomik işlemlerinin yürütüldüğü, paraların basıldığı ve kıymetli eşyaların saklandığı bir yapı olduğunu belirten Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Musa Kazım Arıcan, “Böyle bir mekanda olmak insana tarihle iç içe olmayı hissettiriyor. Ruhu olan bir binada olmayı hissediyorsunuz. Ayrıca Cumhuriyetin nasıl kurulup ve ne şekilde bu günlere geldiğini görüyoruz ve hissediyoruz. Hazine dairesinin çok kıymetli bir boyutu var. Özellikle yeni kurulan Cumhuriyetin tüm kıymetli evrakları burada. Daha önceki kıymetli evraklar, yeni basılan evraklar, bonolar, tahviller ve dünyanın birçok ülkesinden gelen kıymetli eşyalar burada. Hazine dairesi bir anlamda ekonomiyle ilgili olduğu kadar aynı zamanda burası çok hassas evrakların da koyulduğu güvenli bir mekan” dedi.
“Hazine kasa dairesi tarihin tüm derinliklerini hissettiriyor”
Cumhuriyet döneminde kurulan ilk bakanlık binasını bir beden gibi tasvir eden ve hazine kasa dairesini bu bedenin kalbi olarak nitelendiren Arıcan, “Böyle bir mekanda bulunmak size tarihin tüm derinliklerini hissettiriyor. Cumhuriyetinin nasıl kurulduğunu ve nasıl bir düşünceyle mekanların inşa edildiğini, Vekalet binasının en kıymetli yerine böylesi bir mekanın yapılmasının büyük bir deha işi olduğunu hissediyorsunuz. Çünkü o zaman hala bir güvenlik tehdidi var ve emin olmanız gerekiyor. Bu yüzden en güvenebileceğiniz yer; Vekalet binasının bodrumunda yer alan kasa dairesi” diye konuştu.
“İnsanlığın ekonomik, maliye ve iktisat tarihini yansıtan bir müzeye dönüştü”
Tüm hassas evrakların ve Cumhuriyet döneminde gerçekleştirilen yazışmaların hazine kasa dairesinde yer aldığına dikkati çeken Arıcan, “Şu anda müze haline gelmesi dolayısıyla biz burayı bir yerde paranın tarihini de yansıtan bir müzeye dönüştürmüş olduk. İktisat ve Maliye Fakültesinde okuyan öğrencilerimizin görmesi gerekiyor. Burada Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşu bağlamında çok önemli bir role sahip bir hafıza var ama müze haline dönmesiyle insanlığın aslında ekonomik, maliye ve iktisat tarihini yansıtan bir müzeye dönüştü” şeklinde konuştu.
Hazine kasa dairesi iktisadi tarihe ışık tutuyor
Arıcan, müzeye ilk defa gelecek olanların müzede insanlığın ilk para serüveni, takasları, Anadolu’daki medeniyetlerine para tarihi ve Türk-İslam devletlerinin iktisadi tarihiyle karşılaşacaklarını belirterek, “Bazı odalarımız ilk genel bilgiyi veriyor, daha sonra özellikle Anadolu’daki ekonominin ve paranın tarihine ilişkin değerlendirmeleri yapıyor. Özellikle de 17 ve 18. yüzyılın Ankara’sını da bilhassa aslında bu müzenin özelliği de Ankara’daki ekonomik hayatı ve sosyolojiyi de anlatıyor” ifadelerini kullandı.
Kasa dairesi kripto kilit sistemi ile korunuyor
Hazine dairesinin, 6 adet farklı anahtarı bulunuyor. Kasa dairesinin kullanıldığı dönemde bu 6 farklı anahtar 6 farklı kişiye verilerek güvenlik sağlanıyordu. Bir kişinin kasayı açabilmesi için 5 kişiden izin alması gerekiyordu. Ayrıca, kasa dairesine girebilmek için de üç aşamalı giriş sisteminin tamamlanması gerekiyor.
