Toplam doğurganlık hızı 2001’de 2,38 çocukken, 2021’de 1,7 çocuk olarak gerçekleşti ve bu durum doğurganlığın nüfusun yenilenme düzeyi olan 2,1’in altında kaldığını gösterdi Türkiye’de canlı doğan bebek sayısı, geçen yıl 1 milyon 79 bin 842 oldu. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2021 yılına ilişkin doğum istatistiklerini açıkladı.
Buna göre, 2021’de canlı doğan bebek sayısı 1 milyon 79 bin 842 olarak kayıtlara geçti. Geçen yıl canlı doğan bebeklerin yüzde 51,3’ü erkek, yüzde 48,7’si kız olarak dünyaya geldi. Bir kadının doğurgan olduğu dönem (15-49 yaş grubu) boyunca doğurabileceği ortalama çocuk sayısını ifade eden “toplam doğurganlık hızı”, 2001’de 2,38 çocukken, 2021’de 1,7 çocuk olarak gerçekleşti. Bu durum, doğurganlığın nüfusun yenilenme düzeyi olan 2,1’in altında kaldığını gösterdi.
En yüksek toplam doğurganlık hızı 3,81 çocukla Şanlıurfa’da kaydedildi. Buna göre, geçen yıl en yüksek toplam doğurganlık hızı 3,81 çocukla Şanlıurfa’da kaydedildi. Bu ili 3,18 çocukla Şırnak, 2,78 çocukla Mardin izledi. Toplam doğurganlık hızının en düşük olduğu iller ise 1,21 çocukla Kütahya, 1,25 çocukla Bartın, 1,26 çocukla Zonguldak olarak sıralandı.
Toplam doğurganlık hızının Avrupa Birliği (AB) üye ülkeleri ortalaması, 2020 yılında 1,50 çocuk olurken, AB üyesi 27 ülkenin toplam doğurganlık hızları incelendiğinde, 2020 yılında en yüksek toplam doğurganlık hızına sahip olan ülkenin 1,83 çocukla Fransa olduğu, bu ülkeyi 1,80 çocukla Romanya’nın izlediği görüldü. En düşük toplam doğurganlık hızına sahip olan ülke ise 1,13 çocukla Malta oldu.
Toplam doğurganlık hızı 2020 yılında binde 1,76 olan Türkiye, Avrupa Birliği üyesi ülkeler arasında 3. sırada yer aldı. Kaba doğum hızı binde 12,8 oldu. Bin nüfus başına düşen canlı doğum sayısını ifade eden kaba doğum hızı, 2001 yılında binde 20,3 iken 2021’de binde 12,8 oldu. Diğer bir ifadeyle 2001’de bin nüfus başına 20,3 doğum düşerken, 2021 yılında 12,8 doğum düştü.
Geçen yıl kaba doğum hızının en yüksek olduğu il, binde 29,1 ile Şanlıurfa oldu. Bu ili binde 25,4 ile Şırnak, binde 22,6 ile Mardin izledi.
Kaba doğum hızının en düşük olduğu il ise binde 8 ile Zonguldak oldu. Bu ili binde 8,2 ile Bartın, binde 8,5 ile Giresun, Kırklareli, Çanakkale ve Edirne takip etti.
Türkiye’nin kaba doğum hızının AB üyesi 27 ülkenin kaba doğum hızlarından daha yüksek olduğu görüldü. Avrupa Birliği üyesi 27 ülkenin kaba doğum hızları incelendiğinde, 2020 yılında en yüksek kaba doğum hızına sahip olan ülkenin binde 11,2 ile İrlanda olduğu, en düşük kaba doğum hızına sahip olan ülkenin ise binde 6,8 ile İtalya olduğu görüldü.
Yaşa özel doğurganlık hızının en yüksek olduğu yaş grubu 25-29. Belli bir yaş grubunda bin kadın başına düşen ortalama canlı doğan çocuk sayısını ifade eden yaşa özel doğurganlık hızı, 2001 yılında en yüksek binde 144 ile 20-24 yaş grubunda iken 2021 yılında binde 113 ile 25-29 yaş grubunda görüldü. Bu durum, doğurganlığın kadının daha ileri yaşlarında gerçekleştiğini gösterdi.
Adölesan doğurganlık hızı, 15-19 yaş grubunda bin kadın başına düşen ortalama canlı doğan çocuk sayısını ifade ederken, 2001 yılında binde 49 olan adölesan doğurganlık hızı 2021 yılında binde 13’e geriledi. Diğer bir ifadeyle 2021 yılında 15-19 yaş grubundaki her bin kadın başına 13 doğum düştü.
AB üyesi 27 ülke arasında 2020 yılında en yüksek adölesan doğurganlık hızının olduğu ülke binde 38 ile Bulgaristan, en düşük adölesan doğurganlık hızının olduğu ülke ise binde 2 ile Danimarka ve Hollanda oldu. Adölesan doğurganlık hızı 2020 yılında binde 15 olan Türkiye, AB üyesi 8 ülkeyle beraber Avrupa Birliği ortalamasının üzerinde yer aldı.
Doğum yapan annelerin ortalama yaşı 29,1 oldu. Doğumlarını 2001 yılında gerçekleştiren annelerin ortalama yaşı 26,7 iken 2021 yılında 29,1 oldu. İlk doğumunu 2021 yılında gerçekleştiren annelerin ortalama yaşı ise 26,7 oldu.
İlk doğumdaki ortalama anne yaşı illere göre incelendiğinde, 2021 yılında ilk doğumda ortalama anne yaşının en yüksek olduğu il 28,4 ile İstanbul olurken, bu ili 28 yaşla Eskişehir, Rize, Trabzon ve Artvin, 27,9 yaşla Muğla, İzmir ve Ankara izledi. İlk doğumdaki ortalama anne yaşının en düşük olduğu il ise 23,6 ile Ağrı oldu. Bu ili 23,9 yaşla Muş, 24,2 yaşla Şanlıurfa takip etti. Doğumların yüzde 3,1’i çoğul doğum olarak gerçekleşti. Doğumların 2021 yılında yüzde 3,1’i çoğul doğum iken, bunların yüzde 96,2’si ikiz, yüzde 3,5’i üçüz ve yüzde 0,3’ü dördüz ve daha fazla bebek olarak gerçekleşti.
Doğum sırasına göre doğumlar incelendiğinde, 2021 yılında doğumların yüzde 35,8’inin ilk, yüzde 32,2’sinin ikinci, yüzde 18,2’sinin üçüncü, yüzde 13,1’inin ise dördüncü ve üzeri doğum olduğu görüldü.
İHA
