ABD ve İsrailli yetkililer, İran’ın muhtemelen kendi topraklarından gerçekleştirilecek bir saldırıyla tepkisini ortaya koyacağını tahmin ediyor.
İran ile İsrail arasında doğrudan bir askeri çatışma olasılığı, dikkatleri İran ordusunun muharebe kapasitesine yöneltiyor.
İran ordusunun, olası çatışma karşısında askeri ve muharebe gücü ne durumda?
İsrail’in Şam’daki İran diplomatik yerleşkesine saldırmasının ardından Tahran, bunun intikamını alma tehdidiyle karşılık verdi.
İsrail ise askeri komutanlar tarafından kullanıldığı için bu yerleşkenin meşru bir hedef olduğu savunmasını yaptı.
İran Kasım Süleymani’nin öldürülmesine nasıl karşılık verdi?
İran, eski ABD Başkanı Donald Trump’ın 2020’de Tümgeneral Kasım Süleymani’nin öldürülmesi emrini vermesinin ardından buna misilleme olarak Irak’taki iki Amerikan askeri üssüne balistik füze fırlatmış ve bu saldırı 100’den fazla Amerikan askerinin yaralamasına yol açmıştı.
İran’ın yakın gelecekte İsrail’e Şam’daki son saldırıya ilişkin bir misilleme yapması beklenirken, Washignton ve Tahran’daki yetkililer cuma günü yaptıkları açıklamada ABD’nin veya askeri güçlerinin bu kez hedef alınmasını beklemediklerini aktardı.
Bununla birlikte ABD Başkanı Joe Biden, İran’ın bir saldırısı durumunda İsrail’e “kararlı” destek sözü verdi.
ABD ve İsrail, İran’a doğrudan askeri saldırıdan kaçınıyor
Analistlere göre, Tahran’ın başlıca düşmanları ABD ve İsrail, İran’a doğrudan askeri saldırıdan şu ana kadar özenle kaçındı.
Bunun yerine İsrail ve İran hava, deniz, kara ve siber saldırılar yoluyla bölgede uzun bir süredir “gölge savaşını” tercih etti.
Bu bağlamda İsrail, İran’daki askeri ve nükleer tesisleri gizlice hedef aldı, komutanları ve bilim insanlarını suikastle ortadan kaldırdı.
İran ne tür bir askeri tehdit oluşturuyor?
Uluslararası Stratejik Araştırmalar Enstitüsü tarafından geçen yıl yapılan yıllık bir değerlendirmeye göre, İran silahlı kuvvetlerinin, geleneksel ordu ve İslam Devrim Muhafızları Birliği gibi iki kurumunda en az 580 bin muvazzaf personel ve yaklaşık 200 bin eğitimli yedek personel bulunduruyor.
İran, asker sayısıyla Ortadoğu’nun en güçlü orduları arasında ilk sırada yer alıyor.
Ordu ve Devrim Muhafızları’nın her birinin ayrı ve aktif kara, hava ve deniz kuvvetleri bulunuyor.
Devrim Muhafızları ayrıca İran’ın sınır güvenliğinden sorumlu. Silahlı Kuvvetler Genelkurmay Başkanlığı ise birlikleri koordine ederken, genel stratejiyi belirliyor.
Devrim Muhafızları aynı zamanda Ortadoğu genelinde “direniş ekseni” olarak bilinen vekil milisler ağını silahlandırmak, eğitmek ve desteklemekten sorumlu elit bir birim olan Kudüs Gücü’nü de yönetiyor.
İran’ın diğer ülkelerdeki milisleri
Bu milisler arasında Lübnan’daki Hizbullah, Yemen’deki Husiler, Suriye ve Irak’taki milis grupları ve Filistin İslami Cihad’ı yer alıyor.
Vekil milisler İran’ın silahlı kuvvetlerinin bir parçası olarak sayılmasa da analistler bunların savaşa hazır, ağır silahlı ve ideolojik olarak sadık bir bölgesel müttefik güç olarak değerlendirildiğini ve saldırıya uğraması halinde İran’ın yardımına gelebilecekleri görüşünde.
İran’ın ne tür silahları var?
İran’ın onlarca yıldır askeri stratejisi, hassas ve uzun menzilli füzelerin, insansız hava araçlarının ve hava savunmalarının geliştirilmesini ön plana çıkararak, askeri caydırıcılık üzerine inşa edildi.
İran, Basra Körfezi ve Hürmüz Boğazı’ndan geçen gemi trafiğini ve küresel enerji kaynaklarını aksatabilecek sürat tekneleri ve bazı küçük denizaltılardan oluşan büyük bir filo inşa etti.
Askeri uzmanlara göre İran, Ortadoğu’daki en büyük balistik füze ve insansız hava aracı cephaneliklerinden birine sahip.
Buna seyir füzeleri ve gemisavar füzelerin yanı sıra menzili 2 bin kilometreye, yakın balistik füzeler de dahil.
Bunlar balistik füzeler Ortadoğu’da İsrail dahil her türlü hedefi vurabilecek kapasite ve menzile sahip.
Basına konuşan İranlı komutanlara göre, Tahran, son yıllarda yaklaşık 1.200 ila 1.550 mil menzilli ve radardan kaçmak için alçaktan uçma kapasitesine sahip geniş bir insansız hava aracı envanterine sahip oldu.
İran, askeri geçit törenlerinde insansız hava araçları ve füze hazinesini sergileyerek bu kapasitesini gizleme yoluna gitmedi. Tahran ayrıca, ürettiği insansız hava araçlarını ihraç etme yoluna gitti.
İran’ın insansız hava araçları Rusya tarafından Ukrayna’da Sudan’daki çatışmalarda kullanılıyor.
İran silahları nereden alıyor?
Uluslararası yaptırımlar İran’ı yüksek teknolojili silahlardan ve yurtdışında üretilen tanklar ve savaş uçakları gibi askeri teçhizattan mahrum bıraktı.
İran’ın 1980’lerde Irak’la sekiz yıl süren savaşı sırasında çok az ülke İran’a silah satabildi.
Savaşın sona ermesinden bir yıl sonra 1989’da dini lider Hamaney, Devrim Muhafızları’na yerli bir silah endüstrisi geliştirmeleri için talimat verdi ve bunun için önemli bir mali kaynak ayrılmasını istedi.
Uzmanlar, İran’ın bugün yurtiçinde büyük miktarda füze ve insansız hava aracı ürettiğini ve bu savunma üretimine öncelik verdiği görüşünde.
Zırhlı araçlar ve büyük donanma gemileri yapma girişimlerinde ise tam istenilen hedef tutturulamadı.
İran yerli üretim filosunu genişletip modernleştirirken, aynı zamanda Kuzey Kore’den küçük denizaltılar da ithal ediyor. (EURONEWS)
