Türkiye’de son 20 yılda çok sayıda üniversite açıldı, ancak mezunlar iş bulmakta zorlanıyor. Artık beceri sahibi olanlar daha çok kazanıyor.
Üniversite mezunu işsiz gençlerin sayısı 1 milyonu geçiyor diyen Tuğba Hacıbayramoğlu da artık bir ustanın CEO’dan daha çok kazandığını belirtirken şöyle bir yazı kaleme aldı:
BEYAZ YAKALI DEVRİ KAPANDI MAVİ YAKALILAR REVAÇTA
Türkiye’de son 20 yılda hemen her şehre üniversite açıldı. Bir sürü de özel okul. İnsanlar bütün birikimlerini çocuklarına daha iyi bir gelecek sağlamak amacıyla bu okullara aktardı. Sonuç mu? Artık parayı üniversite mezunu değil, beceri sahibi insanlar kazanıyor.
Aslında bu durum Avrupa’da ya da dünyanın gelişmiş ülkelerinde uzun yıllardır yaşanıyor. Avrupa, Kanada gibi ülkelerde bir tesisat ustasının, marangozun, motor ustasının kısacası ustalık gerektiren meslek yapanların iyi paralar kazandığını duyuyorduk. İşte ülkemizde de artık durum böyle.
Üniversite mezun olmak, üstüne master yapmak, size artı bir değer katmıyor. Artı bir değer katan şey sizin beceriniz, ustalığınız… Eğer bir işte ustalığınız varsa, o zaman fiyatınızı, maaşınızı istediğiniz gibi belirleyebiliyorsunuz. Bir de bunlara ara elaman sıkıntısı ekleniyor. Üniversite mezunu işsiz gençlerin sayısı 1 milyonu geçiyor. Oysa ki her hangi bir meslekte, kalfalık, ustalık kazanmış bir gencin işsiz kalması imkansız. Hatta ustabaşı pozisyonundakiler artık fabrikalarda mühendislerden daha çok kazanır oldu. Çünkü mühendis olan genç okul bitene kadar genelde iş hayatında bir şey yapmıyor. 25 yaşından sonra da girdiği işte beceri kazanma fırsatını kaçırmış oluyor. Böyle olunca da artık mühendis olmak, masa başında çalışmak, ayrıcalık olmaktan çıkıyor.
BEYAZ YAKALI ASGARİ ÜCRET ALIYOR!
Çok değil 20 yıl önce diplomalı olmak, beyaz yakalı çalışan olmak bir ayrıcalıktı. Yüksek maaş, rahat çalışma koşulları, hatta prim araba gibi kazançlar da ekleniyordu. Beyaz yakalı bir çalışan senede birkaç kez tatil bile yapabiliyordu. Artık beyaz yakalılar, asgari ücrete yakın maaşlar almaya başladı. Asgari ücretin iki katı da kazansa, üç katı da alsa eski konforlu hayatını yakalaması zor.
TÜİK verilerine göre Türkiye’de ilkokul mezunu olanların maaşları yüzde 987 oranında artarken, bu artış üniversite mezunlarında yüzde 622’de kaldı. Bu da aradaki fark iki katına yaklaşmış oldu. Gelir artışı mavi yakalı lehine gittikçe kapanıyor. Yakın zamanda geçebilir de.
USTA CEO’DAN DAHA ÇOK KAZANIR OLDU!
Geçtiğimiz haftalarda bir parke ustasıyla görüştüm benden yarım günlük bir iş için 4.000 TL ücret istedi. Bu ustanın haftanın 5 günü ve tam gün çalıştığını düşünürsek, yaklaşık 100 bin TL kazanabiliyor. Bu paraları artık CEO’lar bile kazanamıyor.
Aynı şekilde örneğin bir vinç operatörünün aylık kazancı 150 bin TL’yi bulabiliyor. Üstelik kepçe operatörünün size onay vermesi için sıraya girip beklemeniz gerekiyor. Bu rakamı da ben vermiyorum. İnşaat sektöründe ciddi bir eleman sıkıntısı olduğunu belirten Türkiye Hazır Beton Birliği Başkanı, vinç operatörlerinin son zamanlarda 150 bin TL’ye kadar ücretler kazandığını açıkladı.
Eğitim tabi ki önemli. Ancak benim de bir oğlum var ve değişen dünyada çocuklar için okul kadar, beceri eğitiminin ne kadar önemli olduğunu görüyorum. Anneler babalar üniversite eğitimi için harcadınız para ve eforu, çocuğunuzun meslek sahibi olması için de harcayın. Kalifiye elaman, ara elaman ve ustalık gerektiren işlerde beceri kazanması için yaz aylarını, tatilleri fırsata çevirin. Çocuğunuzun bu işlere yeteneği varsa da mutlaka onları meslek tecrübesi alacakları eğitimlere yönlendirin. Teknoloji çağında artık ülkemizde mesleği eğitimi ve teknoloji eğitimi veren liselerin daha çok açılması gerekiyor.
