İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı (İBB) Ekrem İmamoğlu, katıldığı canlı yayında deprem bölgesindeki izlenimlerini aktardı. ”Mesele sistemde, rejimde. En tepeden her konuda icazet alınır mı?” diyen İmamoğlu, ”Bu şehirde biz hastane yangını söndürdük, Cumhurbaşkanı danışmanı, ’Sayın Cumhurbaşkanı’nın izniyle yangını söndürdük’ dedi, daha ötesi var mı?” örneğiyle durumu açıkladı.
İBB Başkanı İmamoğlu, HaberTürk TV’de ’Olaylar ve Görüşler’ programında gündeme ilişkin gazetecilerin sorularını yanıtlıyor. Gündem maddesinin depremin oluşturduğu programda konuşan İmamoğlu’nun açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:
Hepimizin başı sağolsun. Ne yazık ki, bazen tarifte güçlük çekiyorum, insanımızı kaybettik ama bir gerçeklik var ki, insanlarımıza el birliğiyle kötülük yaptık. Ev değil bir nevi tabutlarında yaşattık. Bunu ısrarla söyleyeceğim; çünkü bu hatadan hep birlikte dönmeliyiz. Mümkün olduğu kadar çoğul kullanıyorum, biz diye tarifliyorum. Sürece sen, siz diye tarifle bakar isek doğru sonuca ulaşamayacağız diye düşünüyorum. Düzelecekse hep birlikte düzelecek. Yeni bir başlangıcın ve hassasiyetle de bunun üzerinde durmamız gerektiğini, siyasi bir konudur ama partiler üstü bir yere oturtulması gerektiğini düşünüyorum. İBB başta olmak üzere önemli bir operasyon gücü vardır. Orada konuşmalar geçerken biz bir yandan ekiplerimizi hazırlıyoruz. Orada ekrana bilgi yansıtıldı ve bana gönderildi. İstanbul’un Hatay’la eşleştirildiği, Ankara’nın Malatya ile eşleştirildiği gibi hatırladıklarımı söylüyorum. Şunu söylemeliyim, açıkçası Hatay’da havalimanının olması handikaptı, hava nakli konusunda uçakların gecikmesi, uzun zaman arkadaşlarımızın İstanbul’da havalimanında beklemesi gibi sorunlar yaşadık. Gecikmeler oldu, daha hızlı olabilirdik. Ulaşmaları akşamı buldu. Ekiplerimizle hatta ilk anda otobüs çıkarsaydık, yetişebilir miydik diye tartıştık.
“ARKADAŞLARIMIZ MUHATAP BULAMIYORDU”
23 gündür yaptığımız şey hem o bölgenin ihtiyaçlarına odaklanmak hem de yöneticimiz kadromuzla İstanbul depremiyle ilgili seferberlik planı hakkında talimat verdim. Yürüyen sürecimiz vardı. Vatandaşlarımıza dönüp ‘size söz veriyorum, gerekirse çuvaldızı kendimize batırarak konuşmalar yapacağımızdan herkes emin olsun’ dedim. Sürece dahil olduk, hiçbir bakanlıkla temasımız olmadı. Hatay’a ikinci gidişimizde yeterince diyalog kuramadık. Hatay’da büyükşehir belediye başkanımız var. Personelden hayatlarını kaybedenler vardı. Kalkıp da tam göbeğinde bulan belediyelerden organizasyon beklemek çok güçtü. Biz dolayısıyla AFAD’a yüzü dönük çalıştık. Onların yönlendirmeleriyle hareket ettik, AFAD bu işin çatısı. Baktık ki, diyalog kopukluğu var. Arkadaşlarımız muhatap bulamıyor, diyaloğa geçemiyordu. 7 gün sonra ikinci gidişimde AFAD’ın merkezine gittim. Sorumlu vali ile görüşmek istiyoruz diye arkadaşımızı gönderdim ama açıkçası cevap alamadık. Somut randevulaşamadık. AFAD’a yine de gittim. Bir vali ile Sağlık Bakanı’nın toplantıda olduğunu söylediler. Kapıyı açtık, içeri girdik, 1 saate yakın konuştuk. ‘Sizin koordinasyonunuzla çalışmak istiyoruz’ dedim.
“BUGÜN KIZILAY’IN BÜTÇESİ SIRADAN BÜTÇE”
O saatten sonra AFAD’ın koordinasyon toplantısına bizim arkadaşlarımız da katılmaya başladı. 7 gün sonra. Arkadaşlarıma ‘AFAD’ın dosyasını bana çıkarın’ dedim. Sayın Cumhurbaşkanının imzasıyla güçlü bir genelge yayınlanmış. Mesela başkanlığın talebi üzerine askeri kargo uçakları dahil olmak üzere tüm kuruluşların hava, deniz, kara araçları herhangi gecikmeye mahal vermeksizin görevlendirilir, diyor. Kurumun yapısında ve genelgede sorun yok. Daha bir sürü şey anlatabilirim. Kızılay’la hiçbir diyalog arayışımız olmadı. Kızılay deyince akla ne gelir? Bu tür afetlerde çadırı sağlayan, kan ihtiyacını sağlayan, ekiplerini bölgeye gönderen. Ama Kızılay’ın nasıl küçüldüğünü hepimiz biliyoruz. Bugün Kızılay’ın sıradan bir bütçesi var artık. Az önce AFAD’la iletişimsizliği anlattım. Sayın Mansur Yavaş’ın yaşamış olduklarına birçok kısmı daha ilave edebiliriz. Bürokrasi, siyasetten izin almadan bu ülkede konuşabiliyor mu? Bin tane örnek verebilirim konuşamadığına dair. Depremle ilgili 6., 7’nci toplantımız. Resmi titri olan niye bir kişi katılmaz? O hattı temsilen en kaydadeğer Kızılay İstanbul Başkanı geldi.
“BÜROKRASİ SİYASETTEN İZİNSİZ KONUŞAMIYOR”
Kafasını kimse kuma sokamaz. Yıllardır kamu yöneticileri, yıllarca bu milletin, devletin emek verdiği, deneyim kattığı, okuttuğu, yurtdışına doktoraya yolladığı, devletin farklı alanlarda kamu yöneticisi olan insanlar siyasi iradeden izinsiz konuşamıyor. O bölgeye 8 gün gittim. Belki iletişim hatlarımızda 6-7 fotoğrafımı göremezsiniz. Tabii ki İstanbul halkına bilgi vereceğiz. 30 bine yakın gönüllü gelmiş, tabii ki insanlar daha çok yüreklensin diye anlatacağız. Biz gidip de orada şov yapmadık, orada derdimiz yok; tam aksine biz olumsuzlukları konuşmadık. Bugün 24’üncü günü, olumsuzluklarla ilgili ilk defa konuşuyorum. Bürokrasimizde iletişim yok, adı nettir bunu. Örneğin ben Cuma günü toplantıya katıldığımda bunları yine söyleyeceğim. Kapalı toplantımızda ne olmuşsa, ne geçmişse hepsini söyleyeceğim. Mesele İstanbul’da siyasi tansiyona göre bir toplantıda bürokrasiyle buluşabilirsiniz ya da buluşamazsınız, biliyor musunuz? Olması gereken koordinasyon yok, onu demek istiyorum.
“GÜNÜ GELİNCE SAATİNİ, DAKİKASINI ANLATIRIM”
Maraş’a gittiğimin 3. günüydü. Seyahatimizin yüzde 80’inde telefonda görüşmek mümkün değildi. Adıyaman, Maraş’ın merkezi de dahil. Bu çok büyük talihsizlik. Bizim mobil cihazlarımız var, verici istasyonu gibi çalışabilen. Bir enkazın başında kurulum yapılır yapılmaz, o enkazdan atılan mesajlar oradaki insanların canlı olduğunu anladılar ve hemen oraya geldiler. Telefon açmakla ilgili iletişim mümkün değildi. Mümkün olduğu kadar AFAD’a uğramaya çalıştık. Genel başkanımızla uğradığımızda yanılmıyorsam 3 vali vardı, oturup konuştuk. Bilgi aldık, dileklerimizi ilettik. Bir yerde AFAD buluşmasında tarif şöyle, ‘her enkazda insanımız var, bütün işler şöyle yolunda böyle yolunda’. Kardeşim biz oradan geliyoruz, bunu yapmayın. Vatandaşla konuşmuyorsun, orada ana muhalefet partisinin genel başkanı var, belediye başkanları var. Orada ‘oturup toplantı yapalım, şöyle sorunlar var’ demelilerdi. Dudaklar kapalı, diller kilitli. Bu net ve somut bir vaka. Ben x afette koştuğumda, 2-2,5 saat konuşamadık, ne zaman talimat geldi, ondan sonra konuşmaya başladık. Şimdilik isimsiz konuşuyorum, günü geldiğinde saati, dakikayı her şeyi anlatırım. Şu anda meseleyi taze görüyorum.
“İMAMOĞLU AFAD’IN TOPLANTILARINA ÇAĞRILMADI”
Mesele sistemde, rejimde. En tepeden her konuda icazet alınır mı? Bu şehirde biz Rum vakfının hastanesinin yangınını söndürdük. Cumhurbaşkanı danışmanı, ‘Sayın Cumhurbaşkanının talimatıyla yangını söndürdük’ dediler. Bu rejim ve sistem sorunu. Bugün biz İstanbul Deprem Seferberliği’ni açıkladık. Nisan ayında Afet Eylem Planı’nın İstanbul’da nasıl uygulanması gerektiğine ayrıca hazırlık yapıyoruz. Tabii ki AFAD da yapacaktır. AFAD’da Ekrem İmamoğlu konuşsun mu, konuşmasın mı tartışıldı. Ekrem İmamoğlu, İstanbul’da AFAD’ın toplantılarına çağrılmadı. İBB tam 5 bin 402 personeli Hatay’da görevlendirdi. Şu anda yaklaşık 2 bine yakın çalışanımız orada. İhtiyaçlar değişti. Çadır, gıda, sağlıkla, hijyenle ilgili ihtiyaçlara koşuyoruz. İlaçlamasından, çöp toplamasına kadar. İSKİ ekibimiz su temini noktasında Hatay’ın su idaresiyle yoğun çalışma içerisinde. Şu anda cerrahi operasyon yapabilen sağlık birimimiz var. 15 bin ekmek üreten mobil fırınımız var. 558 TIR yardımı bölgeye ulaştırdık. Bunun büyük kısmı Hatay’da organize edildi.
“İSTANBUL’DA İLK ÇALIŞTAY DEPREM ÇALIŞTAYI’YDI”
Geçtiğimiz 20 yılın, depremle bizim görev aldığımız 2019 arasındaki zaman diliminde dönüşüme muhtaç, yıkılmak zorunda olan bağımsız birim sayısının 5 katı kadar bina yıkımı yaptık. Bu başarı mı, inanın değil. Bir önceki dönemin 5 katına çıkmak başarı değil. İstanbul Güçleniyor diye bir sayfamız var. Bu sayfayı açtığınızda aslında bütün detaylarıyla herşeyi görebilirsiniz. 3,5 yılda depremle ilgili yaptığmız yatırımın tüm detaylarına kadar kaç proje görebilirsiniz. Deprem deyince sadece bina yenilenmesi değil. Su, isale hatlarının depremde dayanıklı olmasına varıncaya kadar. Birçok konuyu içeren yatırım süreci sözkonusu. İstanbul depremiyle ilgili göreve geldiğimiz ilk an itibariyle düğmeye basıp yaptığımız çalıştay vardı; 2-3 Aralık 2019. İlk yaptığımız çalıştay dteprem çalıştayıydı. Bütün eylemimizi bu sayfadan görebilirsiniz. İçerik olarak ne yaptığımızı görebilirsiniz. İstanbul Planlama Ajansı diye yapı kurduk. Bu yapının hiçbir anı depremi konuşmadan geçmedi. 6’sı sabahı verdiğim talimat; “hemen hızlıca elimizde ne var toparlayalım, 28 Şubat’ta vatandaşlarımızla paylaşalım” dedim.
“BÜTÜNCÜL YAKLAŞIM OLMAZ İSE MÜMKÜN DEĞİLDİR”
Seferberlik planı açıkladık, birçok konunun içine girdik, hangi toplantıya eşlik ettin? Fikrini bizimle paylaşma özenini gösterdin? Hiç! Sayın Bakana gittim. Ziyaret ettim, ısrar ettim. En son istişare toplantısı yaptı İstanbul’da. Orada ısrarla şunu söyledim ‘sayın bakanım, sayın katılımcılar, İstanbul depremini tek başına çözemezsiniz’ dedim. Çözemediler mi? Niye çözemediniz? Bütüncül yaklaşım olmaz ise mümkün değil. Tam bir seferberlik, siyaset üstü bakış. Bakanlık, büyükşehir belediyesi, ilçe belediyeleri, finans sektörü, sigortacılık sektörü.
“SAYIN KURUM’LA CENTİLMENLİK ANLAŞMAMIZ OLDU”
Kentsel dönüşüm dendiği yerde size bir şey söyleyeyim. Kirazlıtepe’de size yardımcı olmak istiyorum diye Üsküdar Belediyesi’ne söyledim. Sayın Murat Kurum’a ‘Siyaseti bir kenara itin, beni sizin doğru yaptığınız doğru işlerde siyasetin s’sini anmayacağım’ dedim. Onunla centilmenliği bozmadık. Ama centilmenliği bozan AK Parti’nin başka temsilcileri oldu. Bir araya gelmeye rejim müsaade etmez. Sayın Cumhurbaşkanı ‘şunu engellediniz, bunu engellediniz’ diyor. İstanbul meselesine samimi yaklaşıyorsanız, konseyi kurun biz ona tabi olalım. Şu kapıdan giren, öbür kapıdan çözümle çıksın. 2015’de Beylikdüzü’nde 5 bin konutluk, 80’li yıllarda yapılmış kooperatif alın, Siteler diye geçer. Göreve gelir gelmez meclis kararlarını alıp, süreci başlattık. 7 sene sonra temel atabildik. Bu sistemsizlik 7 senede o da 1300 konutta temel atmamıza imkan tanıdı. Biz bu şekilde devam edersek 100 senede bitiremeyiz İstanbul’un dönüşümünü.
“MÜHİM OLAN İSTANBUL’UN TARANMASI”
Benim umudum hiç bitmez. Ben koşa koşa gider masaya katılırım. Ne gerekiyorsa yaparım. İstanbul’da hafta sonu yaptığımız toplantıdan sonra birtakım stratejiler belirledik. Bir kere tespit çalışmalarının güçlenerek devam etmesi lazım. AFAD’ın, Şehircilik Bakanlığı temsilcilerinin şimdi sıcak baktığı yönde duyumlarımız var. Buna da seviniyoruz açıkçası. Bir kısmını ilçe belediyelerine aktarılacak. Mühim olan İstanbul’un taranması şart. Yüzde 35’de başarılı olabildik. 120 bine yaklaştık şimdi, insanlar ‘gelin binamızı kontrol edin’ deniyor. Sokağa çıkıyorum 10 kişiden 7’si ‘gelin binamıza bakın’ diyor. Şu ana kadar 2000 öncesi yapıların kapılarını çaldık. Silivri’den başladık. Fay hattına yakın bölgelere odaklandık. Zemini zayıf, yapı stoğu eski olan yapılara odaklandık. Esas hedef o zaten.
“RUHSATLI, PROJESİ OLAN YAPILARA YÖNELECEĞİZ”
İki kritik husus var. Bir tanesi 2000 öncesi olması. İkincisi ruhsatı ve projesi olmayanlar. Hiçbir kayıt yok. Bu ne yazık ki yüzbinlerce. Yaklaşık 600-700 bin civarında yapı bu şekildi. Şimdi mahalle mahalle isim de verebiliriz. Öncelikle bu meseleyle ilgili şunu söyleyelim, tapu sorunun çözümü ile ilgili cidid adımlar atıyoruz. Tapu sorununun ardından planlama ile ilgili oradaki dönüşümü hızlandırma meselesi. 70 yıla dayanan yapı stoğundan bahsediyoruz. Bugünün sorunu değil bu, birikmiş. Ne yazık ki, kalıcı çözüm yerine insanların önüne fırsatmış gibi sunulan imar affı, yapı tescil belgesi gibi tariflenen süreçlerle gelinmiş. Biz güçlendirmeyle ilgili bir altlık oluşturmaya başlayacağız. İlk çıkımış mecburen ruhsatlı, projesi olan binalara eğileceğiz.
