Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Ortopedi ve Travmatoloji Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Dr. İsmail Büyükceran, kemik dokusunu besleyen kan damarlarının çeşitli nedenlerle hasar görmesi sonucu kemiğin canlılığını yitirmesi olarak bilinen avasküler nekroz hastalığında Covid-19 dönemi sonrasında artış yaşandığını gözlemlediklerini söyledi.
Covid-19 tedavilerinde kullanılan kortizonlar sonrasında artışa geçen avasküler nekroz hastalığında yaş aralığının da düştüğünü belirten Dr. Büyükceran, “Hastalığın ilk evreleri istirahatle tedavi edilebiliyorken, ilerleyen evrelerde kök hücre tedavileri, yeniden canlandırma ya da protez tedavisi uygulamak zorunda kalabiliyoruz” dedi.
Evreleme sistemiyle belirleniyor
Avasküler nekroz hastalığının şiddetini ve ciddiyetini evreleme sistemiyle belirlediklerini ifade eden Dr. Öğr. Üyesi Büyükceran, şunları söyledi:
– Hastalık, kemik dokusunu besleyen kan damarlarının çeşitli nedenlerle hasar görmesi sonucu kemiğin beslenmesinde oluşan bozukluklar ve buna bağlı olarak kemiğin canlılığını yitirmesi durumudur. En çok kalça eklemini etkilemekle birlikte, omuz, diz gibi diğer eklemlerimiz de etkilenebilir. Normalde görülme sıklığı yılda 200 bin vaka civarındadır. Ancak Covid-19 sonrası bunun görülme oranı çok fazla arttı.
– Özellikle Covid-19 döneminde tedavi için verdiğimiz yüksek doz kortizonların bu durumda etkili olduğunu biliyoruz. Öncelik yaşam olduğu için yaşamı korumaya çalıştık. Vatandaşlarımız, kalçanın iç tarafından kasığa doğru yayılan, yürümekle artan ve istirahatle azalan ağrılarla başvurdular. Bu hastalarda yapılan tetkiklerde evreleme sistemi kullanılarak şiddetini belirliyoruz.
– Evre 1 ve 2’de istirahat ve yükten kurtarmayla hastalarımızın kalça ve eklem bütünlüğünü koruyabiliyoruz, ancak ileri evrelerde kök hücre tedavileri, yağ hücrelerinden elde edilen kök hücrelerle onarımlar, kor dekompresyon dediğimiz yeniden canlandırma işlemleri uygulayabiliyoruz.
Eklem ağrısı olan hastalara uyarı
Covid öncesi dönemde hastalığın ileri yaşlarda görüldüğünü söyleyen Dr. Öğr. Üyesi Büyükceran, “Covid öncesinde yaş aralığı ilerideydi. Hastamızın geçirilmiş ya da bilinen bir kronik hastalığı varsa, bildiği bir kortizon kullanımı veya romatolojik bir hastalığı varsa daha erken yaşlarda görebiliyoruz. Ancak bunlar yoksa ve hasta tamamen sağlıklıysa daha ileri yaşlarda görebiliyorduk. Covid bu yaş aralığını gerçekten çok erkene aldı. 20’li yaşlarda avasküler nekrozle karşılaştığımız hastalarımız da var, ayrıca erken yaşlarda protez uygulamak zorunda kaldığımız hastalarımız da oldu” ifadelerini kullandı. (Sözcü)
