Birleşmiş Milletler (BM), Türkiye’nin de taraf olduğu tahıl koridoru anlaşmasının öngörüldüğü kadar etkili işlemediğine dikkat çekti, ancak Türkiye sularında geçmek için onay bekleyen gemilerin sayısındaki artışın sorumluluğunu anlaşmaya taraf ülkelere yıkmadı.
Türkiye ve BM’nin girişimiyle imzalanan tahıl koridoru anlaşması Ukrayna’nın Rus işgali nedeniyle duran tahıl ihracatını tekrar başlamasına imkan vererek, gıda fiyatlarının gerilemesine katkıda bulundu.
Rusya, Ukrayna, Türkiye ve BM arasında Temmuz’da imzalanan anlaşma kapsamında Ukrayna’ya gidip gelen gemiler Türkiye’de denetleniyor. Tarafların gemilerin denetlenmesi ve yolculuklarının onaylaması konusunda birlikte çalışması gerekiyor.
“Birikmiş gemi sayısını azaltmak için birlikte çalışın”
Reuters’ın haberine göre, BM tarafından dün yapılan açıklamada, “Birleşmiş Milletler tüm taraflara biriken gemi sayısını azaltmak ve uygulamadaki verimsizlikleri gidermek konusunda birlikte çalışma çağrısında bulunuyor” ifadeleri yer aldı.
ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Linda Thomas-Greenfield geçen hafta Rusya’yı “denetlemeleri kasıtlı şekilde yavaşlatmakla” suçlamış ve anlaşma kapsamında ayda 5 milyon ton tarım ürününün taşınıyor olması gerektiğini söylemişti.
Birleşmiş Milletler sözcüsü Farhan Haq, “Denetim sayısının artırılması için çaba gösteriyoruz. Denetimlerin daha hızlı ve kapsamlı yapılması için çalışıyoruz… Tüm bunların anlaşma taraflarınca işbirliği sağlanarak yapılması gerekiyor. Hızlanması için elimizden geleni yapıyoruz” dedi.
İki haftada 1,2 milyon ton taşınabildi
Ocak ayında her gün ortalama 5,3 geminin denetlendiğini belirten BM, gemilerin geçiş için ortalama 21 gün beklediğine dikkat çekti.
BM ayrıca Aralık ayında bir miktar artışla 3,7 milyon ton ürünün boğazlardan geçmiş olsa bile, bu ayın ilk iki haftasında geçiş yapan miktarın 1,2 milyon tonda kaldığını belirtti.
Tahıl koridoru anlaşması aynı zamanda Rusya’nın tarım ürünü ve Ukrayna’ya ait bir liman üzerinden gübre ihracatının kolaylaştırılması koşulunu içeriyor. Gübrenin başlıca hammaddelerinden amonyakın savaş esnasında duran ihracatının tekrar başlatılması için müzakereler devam ediyor.
