Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM), Prof. Dr. Ozan Bakış ve Araştırma Görevlisi Hamza Mutluay tarafından hazırlanan “İkinci Çeyrekte Büyüme” başlıklı Ekonomik Büyüme ve Tahminler: Temmuz 2023 notunu yayımladı.
Raporda kesinleşen Nisan, Mayıs ve kısmen açıklanan Haziran ayı GSYH öncü göstergeleri ile yapılan hesaplamalara göre Türkiye ekonomisinde 2023 yılının ikinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine kıyasla yüzde 4,7 oranında büyüme tahmin edildi. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış verilerle yaptığımız hesaplamalarla ise 2023 yılının ikinci çeyreğinde bir önceki çeyreğe kıyasla GSYH’nin yüzde 1,6 artacağı öngörüldü.
GSYH tahmininde kullanılan diğer mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış değişkenlere bakıldığında sanayi üretim endeksi ile hizmet sektörüne olan talepte sırasıyla yüzde 1,4 ve yüzde 0,7’lik artış gözlemledi.
Geçen yılın aynı dönemi ile kıyaslandığında ise elektrik tüketimi yüzde 4,3 azalırken perakende sektörü fiyat beklentileri yüzde 3,6 azaldı. Gelecek on iki ay yatırım beklentilerinde ise yüzde 4,6’lık azalış tahmin edildi.
Tüketim malları ithalatında artış
2023 yılının ikinci çeyreğinde bir önceki çeyreğe kıyasla tüketim malları ithalatı yüzde 9.3, kamu tüketim harcamalarında yüzde 1.4’lük ılımlı bir artış tahmin edildi. Tüketici kredileri ve bireysel kredi kartları ve konut kredilerinde ise sırasıyla yüzde 12,2 ve yüzde 4,9’luk artışlar öngörüldü.
Bir önceki yılın aynı çeyreğine göre bakıldığında, ithal tüketimde ve kamu harcamalarında sırasıyla 60,9 ve 43,1’lik yüksek artışlar bekleniyor. Dayanıksız tüketim malları üretim endeksinde yüzde 5,5’lik azalış beklerken dayanıklı tüketim malları üretim endeksinde ise yüzde 3,9’luk artış öngörüldü.
Kamu harcamalarında artış
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış veriye göre, 2023 yılının ikinci çeyreğinde yatırım malı ithalatı yüzde 5,8 artarken kamu yatırım harcamalarının yüzde 13,7 artış tahmin edildi. Perakende sektörü stok seviyesi ve son 3 aylık üretim beklentilerinde sırasıyla yüzde 4,6 ve yüzde 1.2’lik azalışlar öngörüldü.
Yıllık bazda ise yatırım malı ithalatındaki artış yüzde 32,3 olurken, kamu yatırım harcamalarında yüzde 29,6 artış tahmin edildi. Ara malı sanayi üretim endeksi ve perakende sektörü stok seviyesinde ise sırasıyla yüzde 7,8 ve yüzde 6,5’lik azalış tahmini yapıldı.
Altın dışı ithalatta güçlü artış
2023 yılının ikinci çeyreğinde, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış altın dışı ticaret rakamlarına bakıldığında ihracatta yüzde 0,1, ithalatta ise yüzde 5.7’lik artış beklentisi kaydedildi.
Bir önceki yılın aynı çeyreğine kıyasla bakıldığında ise altın dışı ihracat yüzde 4,5 azalırken, toplam ihracatta yüzde 5,8 azalma öngörüldü. Altın dışı ithalat ve toplam ithalatta sırasıyla yüzde 18,3 ve yüzde 20,5’lik güçlü artışlar öngörüldü.
