Reuters’in konuyla ilgili üç İranlı kaynağa dayandırdığı haberine göre, Tahran yönetimi Rusya’ya menzilleri 300 ile 700 kilometre arasında değişen “Fatih-110” ve “Zülfikar” olarak bilinen yaklaşık 400 kısa menzilli balistik füzeyi teslim etti. Moskova. İran Savunma Bakanlığı ve İran Devrim Muhafızları balistik füzelerin Rusya’ya teslimini kısa süre içinde reddederken, Moskova şu ana kadar konuyla ilgili bir açıklama yapmadı.
4 KEZ HAVA VE DENİZDEN TESLİMAT
İranlı bir kaynağa göre, İran ile Rusya arasında geçen yılın sonunda anlaşmaya varıldı ve Ocak ayının başında balistik füze sevkiyatları başladı.
Diğer kaynaklar gibi ismini vermek istemeyen İranlı bir yetkili, şu ana kadar 4 kez füze sevkiyatı yapıldığını ve bu sevkiyatın önümüzdeki haftalarda da devam edeceğini belirtti. Bir başka İranlı yetkili ise bu balistik füzelerin bir kısmının Hazar Denizi üzerinden gemiyle, diğer kısmının ise nakliye uçaklarıyla gönderildiğini ifade etti. İkinci İranlı yetkili ise, “Daha fazla sevkiyat olacak. Bunu saklamaya gerek yok. İstediğimiz ülkeye silah ihraç etme iznimiz var.” dedi. Ekim ayında sona eren Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) yaptırımları, İran’ın füze ve İHA ihracatını yasaklamıştı. Ancak ABD ve Avrupa Birliği, Ortadoğu’da vekalet savaşı yürütenlere ve Rusya’ya silah ihracatına kısıtlamalar getirdi. Konuya yakın dördüncü bir kaynak, Rusya’nın yakın zamanda İran’dan çok sayıda füze satın aldığını doğruladı ancak bu sayıya ilişkin ayrıntı vermedi.
ABD DAHA ÖNCE DE GÜNDEME GETİRMİŞTİ
Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Basın Sözcüsü John Kirby Ocak ayında ülkesinin Rusya’nın İran ve Kuzey Kore’den kısa menzilli balistik füze satın alması konusunda “endişeli” olduğunu söyledi. Yine ABD’li bir yetkili yaptığı açıklamada, Rusya’nın balistik füze alımına ilişkin müzakerelerinden haberdar olduklarını ancak teslimatın gerçekleşip gerçekleşmediğine dair ellerinde herhangi bir delil bulunmadığını söyledi.
KUZEY KORE DE FÜZE GÖNDERİYOR
Bu arada Ukrayna başsavcısı Cuma günü yaptığı açıklamada, Kuzey Kore’nin Rusya’ya sağladığı balistik füzelerin savaş alanında etkili olmadığının açık olduğunu ve 24 füzeden yalnızca ikisinin hedefi vurduğunu söyledi. Moskova ve Pyongyang, Kuzey Kore’nin Ukrayna’da kullanılan füzeleri Rusya’ya gönderdiği yönündeki haberleri yalanladı.
İRAN FÜZELERİ ETKİLİ Mİ?
Kuzey Kore füzelerinin etkili olmadığı yönünde haberler çıkarken, tam tersine Monterey’deki Middlebury Uluslararası Çalışmalar Enstitüsü uzmanı Jeffrey Lewis, İran’ın Fateh-110 ve Zülfikar füzelerinin isabet oranı yüksek silahlar olduğunu söyledi. Rusya’nın bombardımanlarının zaten “oldukça acımasız” olduğunu belirten Lewis, İran’dan gelen füzelerle ilgili şunları söyledi: “Bunlar kesin ve etkili hasar verebilecek silahlar. Ukrayna’da 400 füze kullanılırsa ciddi hasara yol açabilir.” Philadelphia merkezli düşünce kuruluşu Dış Politika Araştırma Enstitüsü’nde araştırmacı olan Rob Lee, Fateh-100 ve Zülfikar füzelerinin İran’dan tedarik edilmesinin Rusya’ya savaş alanında daha da büyük bir avantaj sağlayacağını söyledi. Lee, “Operasyonel derinliklerdeki askeri hedefleri vuran bu balistik füzelerin Ukrayna hava savunması tarafından durdurulması daha zor” dedi.
UKRAYNA’DA İRAN FÜZELERİ KULLANILIYOR MU?
Ancak Ukraynalı bir askeri kaynak Reuters’e verdiği demeçte, Kiev’in savaşta Rus güçleri tarafından herhangi bir İran balistik füzesi kullanıldığına dair hiçbir kanıt bulamadığını söyledi. Ukrayna Savunma Bakanlığı, Reuters’in yorum talebine henüz resmi olarak yanıt vermedi. Bu haberin yayınlanmasının ardından Ukrayna Hava Kuvvetleri’nden bir sözcü, ulusal televizyona yaptığı açıklamada, Rusya’nın bu tür füzeleri edindiğine dair resmi bir bilginin bulunmadığını söyledi. Ancak sözcü, balistik füzelerin Ukrayna için ciddi bir tehdit oluşturabileceğini söyledi. Ukrayna daha önceki açıklamalarında İran’dan Ukrayna savaşında kullanılmak üzere Rusya’ya İHA göndermemesini istemişti.
İRAN, RUSYA’YA KAMİKAZE İHA’LARI GÖNDERDİ
Ukrayna, aralık ayında yaptığı açıklamada, Rusya’nın savaş boyunca İran’ın gönderdiği 3 bin 700 kamikaze İHA’yı kullandığını iddia etmişti. Bu arada, geçtiğimiz haftalarda İran balistik füzelerinin Rusya’ya teslim edildiğini doğrulayan Batılı bir diplomat, Batılı ülkelerin, Rusya’nın İran’a karşılıklı silah transferinin, ABD ve İsrail ile olası bir çatışmada Rusya’nın konumunu güçlendirebileceğinden endişe duyduğunu söyledi. Kasım ayında İran, Rusya’dan Su-35 savaş uçakları, Mi-28 saldırı helikopterleri ve Yak-130 pilot eğitim uçaklarının satın alınması konusunda anlaşmaya varıldığını açıklamıştı. Siyasi risk danışmanı “Eurasia Group” araştırmacısı Gregory Brew, Rusya’nın İran için uygun bir müttefik olduğunu belirterek, “İran, insansız hava araçları karşılığında daha fazla güvenlik işbirliği ve özellikle modern uçaklar olmak üzere gelişmiş silahlar almayı hedefliyor.” demişti.
