ABD’nin 2023 savunma bütçesini de içeren Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasa (NDAA) tasarısı Temsilciler Meclisi’nde oy çokluğuyla kabul edildi.
ABD Kongresi’nin iki kanadından senatör ve temsilcilerin yer aldığı konferans komitesinin, 858 milyar dolarlık savunma bütçesini de içeren NDAA tasarısına son halini vermesinin ardından tasarı Temsilciler Meclisi Genel Meclisi’nde oylandı.
Tasarı, 80 vekilin “hayır” oyuna karşılık, 350 vekilin “evet” oyu ile kabul edildi.
Söz konusu tasarının yasalaşması için önce Senato Genel Kurulu’nda kabul edilmesi ardından ABD Başkanı Joe Biden tarafından imzalanması gerekiyor.
Türkiye’nin F-16 alımını şarta bağlayan maddeler çıkarılmıştı
Tasarının son halinde, Rum lobisine yakınlıklarıyla bilinen New Hampshire Temsilcisi Demokrat Chris Pappas, Florida Temsilcisi Cumhuriyetçi Gus Bilirakis, New York Temsilcisi Cumhuriyetçi Nicole Malliotakis ve New Jersey Temsilcisi Demokrat Frant Pallone dahil 18 temsilci tarafından sunulan ve tasarının Temsilciler Meclisi versiyonuna eklenerek kabul edilen Türkiye’ye F-16 satışlarını kısıtlayıcı koşullara bağlayan maddeler yer almamıştı.
İlgili maddelerin çıkarılması, daha önce New Jersey Senatörü Bob Menendez ile Maryland Senatörü Chris van Hollen’ın sunduğu benzer maddelerin NDAA tasarısının Senato versiyonuna eklenmemesinin ardından gelmişti.
Temsilciler Meclisi’nde kabul edilen söz konusu eklemelerle, Silah İhracatı Kontrol Yasası kapsamında Türkiye’ye yeni F-16 satışının yapılmaması ve F-16 modernizasyon kitlerinin satılmaması hükmü konulurken, bu maddenin muafiyeti ise şu şartlara bağlanıyordu:
“Senato ve Temsilciler Meclisi ilgili komitelerine söz konusu satışın ABD’nin önemli ulusal güvenlik menfaatlerine temas ettiği ve bu silahların Yunan hava sahasını mükerrer şekilde ihlal etmeyeceğini temin etmek için atılacak somut adımlar sunulduktan sonra başkan bu maddeye muafiyet uygulayabilir.”
Menendez ve van Hollen’ın sunduğu maddeler Senato tasarısına eklenmezken, Pappas ve destekçilerinin sunduğu tasarı Temsilciler Meclisi’nde 14 Temmuz’da kabul edilmiş ve eklenmişti.
F-16 süreci
Kongreden bu adımın gelmesinde, Dışişleri Bakanlığının Washington’daki çabalarının etkili olduğu ifade edilmişti.
İlgili maddelerin konferans komitesinde çıkarılmasıyla, Türkiye’nin F-16 alımına yasa gerekçesiyle bazı kısıtlamalar getirme kozu ABD Kongresinin elinden alınmış oldu. Ancak silah satışının yapılabilmesi için yönetimin sunduğu satış tebligatına kongreden itiraz gelmemesi gerekiyor.
Diğer taraftan, başta Menendez olmak üzere Türkiye karşıtlığı ve Rum lobisine yakınlığı bilinen kongre üyeleri, her fırsatta Türkiye’ye F-16 satışını engelleyeceklerini açıklıyor.
Türkiye, ABD’den 40 yeni F-16 Blok 70 savaş uçağı ve envanterindeki 80 uçak için ise modernizasyon kiti talep ediyor.
