Atatürk Ankara Kız Lisesine gidiyordu. Sınıfları ziyaret edecekti…
Kapıların birinde durdu. İçeride hangi dersin olduğunu sordu. Müdür vatandaşlık bilgisi dersi olduğunu bildirdi. Atatürk, “Girmemize izin verir misiniz?” diye sordu. Müdürün olumlu yanıtı üzerine nazikçe kapıyı çaldı. Sınıfa girdi. Bir süre dersi dinledi. Sonra öğretmene:
– Birkaç soru sormama izin verir misiniz?” dedi.
Atatürk’ün sorduğu soruya, peşpeşe birçok akıllı kız cevap vermeye çalıştı. Kimisini takdir etti, kimisini kabul etmedi. Fakat hiç kimsenin de kalbini kırmamak için çaba gösterdiği açıktı.
Atatürk’ü tanıyanlar, yine büyük bir devrimin arifesinde olduğunu anladı…
Sonunda çeşitli cevapları kendisi özetledi ve bir cümlede söyledi:
-Vatandaşın en büyük hakkı oy vermek ve en büyük görevi de askerlik yapmaktır.
Bu sözler tahtaya yazıldı. Ardından şu soruyu yöneltti:
– Milletvekili olmayı ister misiniz?”
Bu beklenmedik soruyla, bir heyecan dalgası yükseldi. Herkes coşkuyla konuşmaya başladı. Genç kızlar Atatürk’ü adeta bir an önce bu karara varmaya ikna etmek istiyorlardı. İlgiden memnun olduğu görülüyordu.
Sonunda Atatürk:
– Dünyada kadınlar oy verme ve seçilme hakkını elde etmek için çok çaba harcamışlardır. Biz size bu hakkı mücadele etmeden veremezdik. Fakat bütün Türk tarihinde anneleriniz bu çabayı göstermişlerdir. Siz de onların hakkı olan oy verme ve seçilme hakkına kavuşacaksınız. Fakat az önce dediklerimi unutmamanız lazım. Milletvekili seçer ve milletvekili olursunuz, fakat aynı zamanda asker de olacaksınız, diye konuştu
Sınıfı dolduran genç kızlar hep birlikte haykırdı:
“Oluruz!”, “Oluruz!”, “Oluruz!”
***
5 Aralık 1934 yılında Anayasa ve Seçim Kanunu’nda yapılan değişiklikle, Türkiye’de kadınlara milletvekili seçme ve seçilme hakkı tanınmıştı. Bu bir devrim niteliğindeydi. Kadınlar 22 yaşından itibaren oy verebilir, 30 yaşından itibaren de aday olabilirlerdi.
Kadınların oy kullanma ve seçilme hakkını ilk kullandıkları TBMM 5’nci Dönem seçimleri 8 Şubat 1935’te gerçekleşti. 17 kadın milletvekili TBMM’ye girmeyi başardı. Sonraki ara seçimlerde bu sayı 18’e çıktı…
***
1934 yılında parça parça çıkmış olan lise müfredat programları birleştirilmiş, 1935 yılında her ders için ayrı ayrı program kılavuzları yapılmıştı.
1935-1936 öğretim yılında daha önce hazırlanan cebir, fizik ve kimya program kılavuzları değiştirilmiştir. Ayrıca 1937 yılında lise programına kız öğrencilere yönelik de bir saat askerlik dersi konuldu…
