Türk boylarının günlük yaşamlarına ait fotoğraflar ilk kez gün yüzüne çıktı. Hazine değerindeki fotoğraflar, Türk tarihine ışık tuttu ve adeta ezberleri bozdu. Bozkırda bulunan bu heykel, bir insan yüzü ve arkasındaki işaretlere sahip. Heykelin formu ve işaretleri son derece ilginç bütünlük oluşturuyor.
Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı’nda titizlikle korunan albüm, Sibirya’dan Kırım’a kadar geniş bir coğrafyada yaşayan farklı Türk boylarının günlük yaşantılarını gözler önüne sermekte.
1912-1913 yılında çekilen fotoğraflardan oluşan albümün, eski Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği (SSCB) döneminde Türkiye Cumhuriyeti’ne hediye edildiği öğrenildi.
Albümde Sibirya’dan Kırım’a kadar geniş bir coğrafyada yaşayan Sayan-Altaylar, Karakaslar, Tuvalar, Altaylar, Yakutlar, Kazaklar, Karakırgızlar, Özbekler, Türkmenler, Azerbaycan Tatarları, Karaçaylar, Kumuklar, Kırım Tatarları, Başkurtlar, Çuvaşlar ve Kazan Tatarları gibi Türk boylarına ait dönemin sosyo-kültürel yapısına, inançlarına, ekonomik faaliyetlerine ve günlük hayatlarına ait fotoğraflar yer alıyor.
İşte Türk boylarının yaşantılarından tarihe ışık tutan o çarpıcı görüntüler:
Tarihi albümdeki Sayan-Altaylar Türk boyu, Güney Sibirya’da yaşayan bir Türk topluluğu. Altay dağları bölgesinde yaşamalarından dolayı Altay adıyla anılmışlardır.
Altay-Sayan dağlık sisteminin kuzeyinde bulunan ormanlık Güney Sibirya bölgesi, Türk bozkır kültürünün ortaya çıkmasında büyük önem taşıyan, Bronz Çağı kültürlerine ev sahipliği yapmış bir coğrafya, olarak niteleniyor.
Karakaslar olarak bilinen Türk boyu da albümde bulunuyor.
Tuvalar veya Tıvalar, Rusya’nın Tuva Cumhuriyeti’nde ve Moğolistan’ın kuzeyinde yaşayan bir Türk halkı. Dilleri Türk dilleri’nin Sibirya grubu’na ait Tuvaca’dır. Toplam nüfusları 350.000 civarında seyrediyor.
Yakutlar veya diğer adlarıyla Sahalar, Rusya içindeki Saha Cumhuriyeti’nde yaşamını sürdüren Türk halkı.
Kafkasya’da Elbruz dağının doğu ve batısındaki yüksek dağlık vadilerde yaşayan Karaçay- Malkar Türkleri, tarih boyunca bölgede hâkimiyet kuran Kimmer, Saka (İskit), Bulgar, Sabir- Hun ve Kıpçak Türklerinin binlerce yıl süren etnik bütünleşmesinden süzülerek var olmuş Türk boyu olarak bilinmekte.
Albümdeki Kumuklar, Azerbaycan Türklerinden sonra Kafkas bölgesindeki en büyük Türkçe konuşan halk olarak biliniyor. Kuzey Kafkasya’daki en büyük Türk halkı ve Dağıstan’daki üçüncü büyük halk olarak kayıtlara geçiyor.
Albümde gerçek kıyafetleriyle bir şaman da yer almakta. Elindeki tokmak ve davul ritüelin en önemli parçasını oluşturuyor. Şaman kıyafetiyle inanılmaz bir görüntüye imza atarken, yüzü ve saçları da Şamana gizem katıyor.
Albümde detaylıca Türk boylarına ait giysiler bulunuyor. Kıyafetler son derece ağır işçilikli ve kaliteli olduğu görülüyor. Kadınların başlıkları, takıları, kıyafetlerdeki simgeler tam manasıyla önemli bir veri kaynağı sağlıyor.
Avcı Türkler. Avrasya bozkırları genelinde bulunan doğancılık geleneksel biçiminde kartal ile birlikte yapılan av, çağdaş Kazakistan ve Kırgızistan’da görülmekte.
Geyiğin taşımacılıkta kullanımı. Geyiğin üzerinde bir bebek yer alıyor. Arkada geyik postuyla kaplanmış çadır göze çarpıyor.
Toprak damlı evler. Tarihte Türk boylarının genelde su kenarlarında yerleşim yerleri kurdukları biliniyor.