Bilim insanları, “çok sayıda yeni mutasyon” içeren bir varyant tespit ettikten sonra yeni bir küresel Covid-19 dalgası hakkında alarm verdi. Yeni varyant, bazı uzmanlar arasında büyük endişeye neden olarak maske kullanımını tekrar gündeme getirdi.
Resmi bir adı olmayan ancak BA.6 olarak adlandırılan Covid-19’un yeni alt varyantı şu ana kadar sadece iki ülkede, Danimarka ve İsrail’de tespit edildi. Ancak, BA.6’nın aşıların hedef aldığı virüs parçası olan başak proteini üzerinde sahip olduğu mutasyon sayısı nedeniyle araştımacılar tarafından dikkatle izleniyor.
Aşıların daha az etkili olmasına neden olabilir
Bilim insanları, BA.6’nın atasal türü olan Omicron’dan yeterince farklı görünecek şekilde evrimleşirse aşıların daha az etkili olmasına neden olabileceği konusunda uyardı.
Diğer taraftan, söz konusu gelişme ABD’nin Eris olarak adlandırılan ve neredeyse her beş yeni enfeksiyondan birini oluşturan farklı bir varyantın neden olduğu Covid-19 vakalarında küçük bir artışla mücadele ettiği bir döneme denk geldi.
Covid-19 nedeniyle hastaneye yatışlar ABD’de bir hafta içinde yüzde 14 artarak 10 bin 320’ye ulaştı. ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) bu sonbaharda takviye aşıların kullanıma sunulmasını önerdi, ancak bu aşılar yeni türlerden ziyade yılın başlarında sorun yaratan XBB varyantlarına odaklanıyor.
Ancak, bu aşamada, bilimsel olarak EG.5 olarak bilinen Eris’ten farklı olan yeni keşfedilen varyantın, atası Omicron da dahil olmak üzere diğerlerinden daha fazla tehlike oluşturduğuna dair herhangi bir işaret bulunmuyor.
Başak proteininde 30’dan fazla mutasyon tespit edildi
Uzmanlar, BA.6’nın virüsün insan hücrelerine yapışan ve enfeksiyona neden olan kısmı olan başak proteininde 30’dan fazla mutasyona sahip olduğu söyledi. Bununla birlikte,BA.6’nın etkili bir şekilde yayılmayı başarıp başaramayacağı ya da diğer birçok ağır mutasyona uğramış varyant gibi sönümlenip sönmeyeceği hala belirsizliğini koruduğu belirtildi.
BA.6’nın şu ana kadar üç vakası tespit edildi, ancak uzmanlar bunun buzdağının sadece görünen kısmı olduğunu, çünkü teşhis edilen Covid-19 enfeksiyonlarının sadece bir kısmının varyantlar için kontrol edildiğini vurguladı.
“Yeniden maske takma zamanı geldi”
İngiltere’de yer alan Oxford Üniversitesi’nden Dr. Trisha Greenhalgh konuyla ilgili yaptığı sosyal medya paylaşımında, ‘Bir kez daha maske takma zamanı gelmiş gibi görünüyor.” ifadelerini kullandı.
ABD’nin California eyaletinde yer alan Scripps Research’te doktor olan Dr. Eric Topol, “’İsrail ve Danimarka’da ortaya çıkan ve başak proteininde 30’dan fazla mutasyon içeren bu SARS-CoV-2 (Covid-19) varyantına dikkat edin.” uyarısında bulundu.
“Daha büyük bir dalgaya neden olabilir”
London College Üniversitesi’nden bir matematikçi olan Profesör Christina Pagel ise “Bunu söylemek için çok erken, ama bu corona virüs varyantı (şu anda 2 ülkede) onu önceki Omicron türlerinde farklı kılan çok sayıda yeni mutasyona sahip. Potansiyel olarak daha büyük bir dalgaya neden olabilir.” yorumunu yaptı.
Başak proteinindeki mutasyonlar neden endişe verici?
Diğer taraftan, bilim insanları corona virüsün başak proteinindeki mutasyonlardan endişe ediyor. Çünkü bu mutasyonlar, antikorların (virüsle savaşan proteinler) onlara bağlanmasını ve enfeksiyonu önlemesini daha az mümkün hale getiriyor. Daha fazla sayıda mutasyon, mevcut bağışıklığın daha az etkili olduğu anlamına geliyor ve corona virüsün vücutta yayılma olasılığını arttırıyor.
Ancak bilim insanları, bağışıklık sisteminin T-hücreleri gibi başka bölümlerinin de virüsü tespit edip onunla mücadele edebileceğine dikkat çekiyor.
“Büyük bir genetik değişikliği temsil ediyor”
İngiltere’de yer alan Leeds Üniversitesi’nde bulaşıcı hastalıklar uzmanı olan Profesör Stephen Griffin, BA.6’nın varyantın “corona virüsün genetik yapısında çok daha büyük bir değişikliği temsil ettiğini’ ve 2021’in sonlarında Omicron’un “ilk ortaya çıkışını anımsattığını” söyledi.
Kaynak: Ayşegül Engür-NTV
