Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından uzmanların olası İstanbul depremine dikkat çekmesi, İBB’nin bu alandaki çalışmalarını hızlandırdı. İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, İstanbul’un depreme dirençli bir kent haline getirilmesi amacıyla Deprem Bilim Üst Kurulu’nun tespitleri ve çözüm yolları doğrultusunda seferberlik planını kamuoyuyla paylaştı.
Ardından da kentsel dönüşüm çalışmalarına yön verecek yeni adımlar atılması için hedef gösterdi. İBB Deprem Yönetimi ve Kentsel İyileştirme Daire Başkanlığı tarafından hazırlanan ve riskli yapıların tahliye, yıkım, yeniden inşa süreçlerine hız kazandıracak 2 önemli karar, İBB Meclisi’nin mart ayı oturumlarında görüşülerek, oy birliğiyle kabul edildi.
Kiracılara da kira yardımı yapılacak
İBB Meclisi, bugünün ekonomik koşullarında kira yardımlarıyla dönüşüm sürecinin hızlandırılması için Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından belirlenen kira bedellerinin 3 katının ödenmesini kararlaştırdı. Bu kapsamda, ilk etapta kendi kendine çökme ihtimali bulunan 318 binanın, ikinci etapta ise riskli olan bin 207 binanın hızla tahliyelerin gerçekleştirilerek yenilenmesi için binalardaki kiracılara yıl boyunca aylık 4 bin 500 lira, ikamet eden maliklere 18 ay boyunca aylık 4 bin 500 lira kira yardımı yapılacak. Binada ikamet etmeyen maliklere ise 18 ay süresince aylık 3 bin lira kira yardımı verilecek. İBB yetkisinde bulunan riskli ve rezerv yapı alanlarında yaşayan kiracılara 12 ay süreyle aylık 4 bin 500 lira, hak sahiplerine ise 48 ayı geçmemek üzere aylık 4 bin 500 lira kira yardımı yapılacak.
İstanbul’da ortalama kira 10 bin lira
Meclis kararında; İstanbul’da son 2 yılda öngörülemez şekilde artan konut birim maliyetlerinin kiraları da hızla artırdığına dikkat çekilerek, kentteki 100 metrekarelik bir dairenin ortalama kira bedelinin 10 bin liraya dayandığı belirtildi. Yüksek kira bedellerinin hem barınma sorununu büyüttüğü hem de kentsel dönüşüm süreçlerini tıkayan önemli bir sorun olduğu vurgulandı.
Banka kredisinin faizini İBB ödeyecek
İBB Meclisi, “riskli yapılardaki hak sahiplerinin bankalardan kullanacakları kredilere faiz desteği sağlanması” teklifini de oy birliğiyle onayladı. Karara göre, 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun kapsamında tespiti yapılan riskli yapıların yenilenmesi için dar gelirli vatandaşların bankalardan kullanacağı 1 milyon liraya kadar olan yapım kredisinin faizi İBB tarafından ödenecek.
Kentsel dönüşüm uygulamalarının hızlı ve etkin bir şekilde gerçekleştirilmesi amacıyla konut ve işyeri hak sahiplerine verilecek destek için şu şartlar aranacak:
“- Dönüştürülecek yapının 6306 sayılı kanun kapsamında riskli yapı olarak tespit edilmiş olması.
– Yapının ‘İstanbul Yenileniyor’ kapsamında KİPTAŞ tarafından yenilenmesi için uzlaşılması.
– Hak sahibinin hane içi toplam gelirinin net asgari ücretin 2 katını geçmemesi.
– Konut yapım kredisi vadesinin en fazla 10 yıl, işyeri yapım kredisi vadesinin en fazla 7 yıl olması.”
Kira ve faiz desteğinden nasıl yararlanılacak?
İBB yetkisinde bulunan ‘riskli ve rezerv alanlar’ ile hızlı tarama sonucu kendi kendine çökme ihtimali tespit edilen 318 binada yaşayan ve kira yardımından faydalanmak isteyen İstanbullular, riskli yapı tespitinin ardından tahliye ve yıkım işlemlerini tamamlayacak. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın ilçe belediyesi üzerinden kira yardımına onay vermesi ile İBB kira yardımına başlayacak.
Faiz desteğinden yararlanmak isteyen vatandaşlar ise öncelikle KİPTAŞ’a https://istanbulyenileniyor.com/ adresi üzerinden başvurarak, riskli yapısının dönüştürülmesi için uzlaşmaya varacak.
‘İstanbul Yenileniyor’ Platformu’na rekor başvuru
İBB’nin KİPTAŞ, İstanbul İmar AŞ ve BİMTAŞ şirketleri tarafından yürütülen ‘İstanbul Yenileniyor’ platformu, İstanbul’daki riskli konut stokunun güvenli, depreme dayanıklı ve çevreyle dost yapılara dönüştürülmesini amaçlıyor. Bu kapsamda, dönüşüme uygun bulunan yapılar, İBB iştirakleri garantörlüğünde, uygun maliyetlerle yenileniyor.
‘İstanbul Yenileniyor’ platformuna 466 bini aşkın bağımsız birimden oluşan ve 1 milyon 700 binden fazla kişiyi kapsayan, toplam 24 bin başvuru yapıldı. Şu ana kadar Kadıköy, Şişli ve Beşiktaş’ta 4 riskli tek yapı tahliye edilip yıkıldı ve yeni projelerin süreçleri devam ediyor. Bakırköy, Fatih, Kadıköy, Bahçelievler ve Kartal’da tek ve çoklu yapılardan oluşan alanlarda kısa süre içinde yenileme projelerinin temeli atılacak. Uzlaşma sürecinde olan 199 başvuru bulunuyor. Bunlar; 23 ilçe ve 78 mahalleden 6 bin 128 bağımsız birimde 5 bin 815 konut, 313 ticari birimden oluşuyor ve yaklaşık 23 bin 260 kişiyi kapsıyor.
