Hürriyet’ten Hacer Boyacıoğlu’nun haberine göre, toplamda 4,8 milyon kişiyi etkilemesi beklenen emeklilikte yaşa takılanlarla (EYT) ilişkin yasa teklifi, TBMM Plan Bütçe Komisyonu’nda kabul edildi. Komisyona sunulan etki analiz raporuna göre, EYT’nin SGK’ya maliyeti 144,7 milyar TL olacak. Kamu personeli üzerinden de 49,7 milyar liralık bir maliyet hesaplanıyor.
Arat, maaş bağlanma sürelerinin uzayabileceği yönündeki uyarılara, “Daha sonraki bir tarihte bağlansa bile maaşlar 1 Mart’tan itibaren hesaplanacak” yanıtını verdi.
Teklif, komisyonda çalışılmaya başlamadan önce Plan ve Bütçe Komisyonu’na SGK tarafından detaylı bir etki analiz raporu sunuldu. Arat, tarafından sunulan rapora göre, bu yıl emekli olabilecek 2,2 milyon şahsın 1,7 milyonu 4A’lı (SSK’lı), 89 bini BAĞ-KUR’lu, 496 bini ise 4/C’li (Emekli Sandığı).Gelecek yıllarda şartları tamamlayanlarla birlikte toplam rakam 4,8 milyon kişiye ulaşacak. Düzenlemenin bütçeye bu yılki maliyeti 194,4 milyar TL olacak. EYT kapsamındaki SSK’lıların yüzde 87’si çalışıyor. Verilecek teşviklerle bu kişilerin çalışmaya devam etmesi öngörülüyor. Bu kişilerin hiçbiri çalışmazsa ve yerlerine de yenileri alınmazsa ek olarak SGK, 45,5 milyar liralık bir kayıp yaşayacak. Ancak böyle bir durumun olma ihtimalinin bulunmadığı da tekrar raporda yer aldı.
Ortalama yaş, 48,5
Yaş şartının kaldırılmasıyla birlikte emekli olabilecek 2,2 milyon sigortalının ortalama yaşı 48,5 ve ortalama emekliliğe kalan süreleri 6,3 yıl. Mevcut durumda yıl içinde emekli olanların ortalama yaşı kadınlarda 54,1, erkeklerde ise 54,3.
Komisyona sunum yapan Arat da, genel olarak SSK’lı olanların düzenleme sonrası emekli maaşını alarak çalışmaya devam etmelerini beklediklerini söyledi. Aylık bağlanma oranlarında da EYT’lilerde farklı bir durum olmadığını kaydeden Arat, CHP Malatya Milletvekili Veli Ağbaba’nın “Bu kadar çok şahsın maaşı aynı anda bağlanabilecek mi” sorusuna şu yanıtı verdi:
“Normalde emekli sayımızın çok üstünde bir taleple karşılaşacağız. Bunun bir örneğini borçlanmada yaşadık. Yaklaşık olarak 3 gün içinde 1 milyon 100 bin şahsın taleplerini alıp, sisteme dahil ettik. İnanılmaz bir talep karşımıza geldi. Taleplerin alınması, başka birimlerden insanların kaydırılması, gün içinde taleplerin alınıp gece girilmesi gibi önlemlerle o süreci atlattık. Kanun yürürlüğe girdikten sonra mart ayı itibarıyla maaşı hak etmiş olacaklar. Daha sonraki bir tarihte bağlansa bile EYT’linin maaşı, 1 Mart’tan hesaplanacak. Hak kaybı olmayacak.”
”Hepsini 43 yaşında emekli mi yapalım diyorsunuz?”
Ağbaba ise düzenlemenin 5 bin gün yerine 5 bin 975 güne kadar artan prim gün sayısıyla gelmesini eleştirdi. Bu nedenle birçok şahsın 2 yıl 7 ay daha çalışmak zorunda kaldığını söyleyen Ağbaba, “Birçok kişi borçlandı, kimi arabasını sattı. Bu haliyle prim gün sayısı düzenlemesi kabul edilemez” dedi.
AK Parti Grup Başkanvekili Muhammed Emin Akbaşoğlu ise teklifle yeni kademeli yaş şartı getirildiği iddiasının, “yalan, bühtan” olduğunu iddia etti.
8 Eylül 1999’dan sonra işe girenlerin emeklilik koşulları da tartışma konusu oldu. HDP Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan’ın, “8 Eylül 1999’da işe giren 43 yaşında emekli olabilecek. 9 Eylül 1999’da işe giren ne zaman emekli olabilecek” sorusuna AK Parti Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş“60 yaşında olabilecek. Hepsini 43 yaşında emekli mi yapalım diyorsunuz?” yanıtını verdi.
