Jeopolitik gerilimler, devam eden pandemi ve belirsiz ekonomik iklimin neden olduğu çalkantılı bir ortamda KPMG’nin gerçekleştirdiği 2022 Küresel Enerji Sektörü CEO Araştırması enerji CEO’larını bekleyen zorlukları ve fırsatları ortaya çıkardı. Petrol, gaz, enerji, yenilenebilir enerji ve kamu hizmetleri alanlarında 138 enerji CEO’sunun katılımı ile yapılan anketin sonuçları ekonomik görünüm, teknoloji, yetenek ve ESG (çevre, sosyal, yönetişim) olmak üzere 4 ana başlık altında yayımlandı.
Sonuçlar hakkında değerlendirmede bulunan KPMG Türkiye Elektrik ve Altyapı Sektör Lideri Orhan Turan “Bu ankette CEO’ların iş ve ekonomik duruma dair önümüzdeki 3 yılı kapsayan görüşlerini ve perspektiflerini topladık. CEO’lara endişe ettikleri en büyük riskler sorulduğunda; faiz oranları, enflasyon ve resesyon ilk 3 sırayı alıyor. Bununla birlikte CEO’lar şirketlerinin büyüme beklentileri konusunda iyimser olduklarını da ifade ediyor. 2020 ve 2021 yıllarında çevresel/iklim değişikliği riski kuruluşlarının büyümesine yönelik en büyük tehdit olarak görülüyordu. 2022 anketimizde ise iklim değişikliği, ilk riskler arasında yer almadı ve sadece yüzde 9’luk bir kesim bunun en önemli risk olduğunu söyledi, 2021’de bu oran yüzde 35 seviyesindeydi. Bu sonuç da anketimizden çıkan diğer çarpıcı bir sonuç oldu.” dedi.
Enerji sektörü CEO’ları resesyon bekliyor
Anket sonuçlarına göre enerji sektörü CEO’larının yüzde 87’si önümüzdeki 12 ay içerisinde bir resesyon yaşanabileceğini söylüyor. CEO’ların yüzde 59’u bu resesyonun hafif ve kısa süreli olacağını düşünürken yüzde 75’i önümüzdeki 3 yılda yaşanması beklenen büyümeyi tersine çevireceğine inanıyor.
Enerji CEO’ları bir resesyona hazırlanıyor olsalar da birçoğu önümüzdeki 3 yıl içinde ekonominin geneli, enerji sektörü ve kendi şirketleri için büyüme beklentileri konusunda iyimser olduklarını da ifade ediyor. CEO’ların yüzde 71’i küresel ekonominin büyüme potansiyeli konusunda kendilerine güvendiklerini ya da çok güvendiklerini belirtirken yüzde 85’i de enerji sektörü ve kendi kuruluşları hakkında kendilerine güvendiklerini ya da çok güvendiklerini söylüyor.
Ekonomik durgunluğun etkilerini hafifletmek için önlemler alan CEO’ların yüzde 41’i tedarik zincirindeki bozulmalara karşı tedarik zincirlerini çeşitlendireceklerini, yüzde 36’sı ise bunu 6 ay içinde yapmayı planladıklarını söylüyor. CEO’ların yüzde 49’u önümüzdeki 6 ay içinde çalışan sayılarını düşürmeyi planladıklarını belirtiyor.
Gelişmekte olan/yıkıcı teknoloji ilk sırada
Teknoloji alanında 2022’de enerji CEO’larının yüzde 16’sı gelişmekte olan/yıkıcı teknoloji riskini şirketlerinin 3 yıllık büyüme beklentisinin önündeki en öncelikli risk olarak belirliyor. 2021’de bu oran yüzde 8 seviyesindeydi.
Bu endişe CEO’ları geri adım atmaya ve dijital stratejileri hakkında dikkatlice düşünmeye yönlendiriyor. Nitekim CEO’ların yüzde 37’si jeopolitik zorlukları neden göstererek dijital dönüşümlerine ara verdiklerini söylüyor. Yüzde 47’si ise önümüzdeki 6 içinde dijital dönüşümlerine ara vereceklerini belirtiyor.
Enerji CEO’larının yüzde 75’i sağlam bir siber stratejinin paydaşlarla güven oluşturmak için kritik önem taşıdığına inanıyor. Yüzde 73’ü de jeopolitik belirsizliğin, özellikle de Ukrayna’da devam eden savaşın, kurumlarında bir siber saldırıya ilişkin endişeleri artırdığı konusunda hemfikir. Bununla birlikte, enerji CEO’larının yarısından azı (yüzde 44) kurumlarının bir siber saldırıya karşı hazırlıklı olduğunu düşünürken yüzde 31’i hazırlıksız olduğunu düşünüyor. Saldırıya karşı çok hazırlıklı olduğunu düşünenlerin oranı sadece yüzde 2. Bu oran iki yıl önce yüzde 22 seviyesindeydi.
CEO’lar iş gücünü artırmayı planlıyor
Yetenek konusunda, enerji sektörü CEO’ları önümüzdeki 6 ay içinde çalışan sayılarını azaltmayı planlasa da ankete katılan CEO’ların yüzde 25’i yetenekleri çekmek ve elde tutabilmek için güçlü bir “Çalışan Değer Önermesine” sahip olmanın birinci öncelikleri olduğunu söylüyor. Önümüzdeki 3 yıl içinde iş gücünü artırmayı planlayan petrol ve gaz sektörü CEO’larının oranı yüzde 84 olurken enerji ve kamu hizmetleri CEO’larında bu oran yüzde 46 seviyesinde bulunuyor.
CEO’ların yüzde 71’i pandemi öncesinde ofiste çalışan iş gücünün önümüzdeki 3 sene içerisinde yeniden düzenli olarak ofisten çalışacağını öngörüyor. Bunun sonucunda yetenekleri şirket bünyesine katmanın daha da zorlaşması bekleniyor.
Ankete göre ayrıca Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik devam eden saldırısı nedeniyle elektrik ve altyapı sektörü CEO’larının yüzde 75’i ve petrol ve doğal gaz CEO’larının yüzde 80’i Rusya ile iş ilişkilerini sonlandırma kararı aldı. Her iki sektörden de ankete katılan CEO’ların yüzde 20’si önümüzdeki 3 yıllık büyüme hedeflerine ulaşabilmek için jeopolitik riskleri yönetmenin kritik öneme sahip olduğunu söylüyor.