Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ), Ukrayna savaşı, Avrupa’da yüksek enerji maliyetleri ve ABD’nin para politikasındaki sıkılaşmanın üretim maliyetlerini artırması ve hane halkı üzerinde baskı kurması nedeniyle önümüzdeki yıl küresel mal ticaretinin yavaşlayacağını duyurdu.
DTÖ, Çarşamba günü yayımladığı raporda bu yıl mal ticaretinde büyüme tahminini önceki yüzde 3’lük tahminden yüzde 3,5’e yükseltti. Öte yandan örgüt 2023 için ticaret büyümesini önceki yüzde 3,4’lük büyümesinden keskin bir düşüşle yüzde 1’e çekti.
IMF ve OECD tahminleriyle uyumlu DTÖ öngörüleri, küresel ticarette geçen yılki yüzde 9,7’lik büyümeye kıyasla büyük bir yavaşlamaya işaret ediyor. Bu, Kovid pandemisi sırasında seyahat ve diğer hizmet sektörlerinde çok sınırlı bir hareket varken tüketicilerin hane halkı harcamalarıyla beslenmişti.
DTÖ, Avrupa ve ABD’nin karşı karşıya olduğu ekonomik risklere ek olarak üçüncü dünya ülkelerinin de sorun yaşayacağını söyledi. Örgüt, “Yakıt, gıda ve gübreler için artan ithalat faturaları gelişmekte olan ülkelerde gıda güvensizliğine ve borç sıkıntısına yol açabilir. Diğer potansiyel engeller arasında merkez bankalarının faiz oranlarını çok fazla yükseltmesi veya enflasyonist baskılara çok geç hareket etmesiyle zirveye ulaşmış olabilir” ifadelerini kullandı.
Aşırı sıkılaşma riski
DTÖ sıkılaştırmada aşırıya kaçma risklerine de değinerek, “Sıkılaştırmada aşırıya kaçmak, bazı ülkelerde ithalat üzerinde baskı yaratacak durgunları tetikleyebilir. Alternatif olarak, merkez bankaları enflasyonu düşürmek için yeterince hamlede bulunmayabilir ve bu muhtemelen gelecekte daha güçlü müdahaleleri gerekli kılabilir” değerlendirmesinde bulundu.
Öte yandan örgüt hükümetlerin hızla artan fiyatları aşağı çekmek için bazı konularda ödün verdiğini vurguladı.
“Politika yapıcılar, enflasyonu dizginlemek, tam istihdamı sürdürmek ve temiz enerjiye geçiş ileriye taşımak gibi önemli politika hedefleri arasında bir denge bulmaya çalışırken hoşlarına gitmeyecek seçimler yapmak zorunda kalabilirler” diyen GTÖ Genel Direktörü Ngoz Okonjo-Iweala küresel tedarik zincirlerinde bir kesintiye karşı uyararak, “İhtiyacımız olan şey, mal ve hizmet üretmek için daha derin, çeşitli ve daha az konsantre bir temel oluşturulması” dedi.
Ticaretteki yavaşlama, en büyük oyuncuların son çeyreklerde rekor kıran denizcilik navlun oranları nedeniyle rekor kârlar kaydettiği konteyner taşımacılığı gibi lojistik endüstrileri için zorluklar yaratacağı değerlendiriliyor. Bazı şirketler şimdiden işlerini daha düşük hacimleri hesaba katacak şekilde ayarlıyor.
Dünyanın en büyük konteyner taşıyıcısı, Cenevre merkezli Mediterranean Shipping Co., geçen hafta bir transpasifik hizmetinin askıya alındığını duyurdu ve “geçen haftalarda ABD’nin Batı Kıyısı’na yapılan sevkiyatlar için önemli ölçüde azalmış talebi” belirtti.
