Hilal SARI
ABD’de tükeci enfl asyonunun ağustosta düşüş beklentisinin aksine yükselmesi ve çekirdek enflasyonun da beklentilerin üzerinde gelmesi, uzmanlara göre hem doları hem de 21 Ağustos’ta faiz kararını açıklayacak ABD Merkez Bankası’nın büyük bir faiz artırımı yapması konusunda elini güçlendiriyor.
ABD’de Fed’in faiz kararları için yakından izlediği enflasyon, ağustosta geçen aya göre yüzde 0,1 düşmesi beklenirken, fiyatlar yüzde 0,1 arttı. böylece temmuzdaki yüzde 8,5 düzeyinde olan manşet enflasyon beklendiği gibi yüzde 8,1’e gerilemedi ve yüzde 8,3 olarak açıklandı. ABD’de yakıt fiyatlarında keskin bir düşüş olmasına rağmen enflasyon beklendiği kadar gerilemedi. Enerji ve gıda hariç tutulan çekirdek enflasyon da aylık bazda beklentilerin üzerinde yüzde 0,6 arttı. Beklenti yüzde 0,3 artmasıydı. Bu artışla çekirdek enflasyon da yüzde 6,1’e gerilemesi beklenirken yüzde 6,3 oldu.
“Veri daha çok yolumuz olduğunu hatırlattı”
Çekirdek enflasyon daha gecikmeli bir veri ve bu nedenle çekirdek enflasyondaki yükseliş, manşet enflasyonun birkaç ay daha yükseleceğine işaret ediyor. Reel ortalama saatlik ücretler aylık bazda yüzde 0,2 artarken, bir yıl öncesine göre ise yüzde 2,8 düştü. Morgan Stanley veriye ilişkin değerlendirmesinde “Bugünün TÜFE verileri enflasyonu düşürmek konusunda yolumuzun ne kadar uzun olduğuna dair güçlü bir hatırlatıcı oldu” dedi.
Veri sonrası parite tekrar eşitliğe döndü
Son bir haftayı enflasyonda zirvenin görülebileceği beklentileriyle zayıf bir seyirde geçiren dolar endeksi, veri sonrası hızla tekrar güçlenerek 20 yıllık zirvesine doğru yeniden hareketlendi. Fed’in 75 bps faiz artırımlarının ‘tereddütsüz’ devam edeceği beklentileriyle veri öncesi 107 civarındaki endeks, TSİ 17:06 itibariyle 109,556 düzeyine kadar yükseldi. 7 Eylül’de gördüğü 110,786 zirvesiyle dolar yen karşısında 24 yılın, sterlin karşısında 37 yılın zirvesini görmüştü. Veri öncesinde 1,019 ile bir ayın zirvesine yakın seyreden Euro/dolar paritesi de enflasyondaki sürprizle sert şekilde eşitliğe geriledi. Son 6 ayda kaybı yüzde 8’i aşan euro/dolar paritesi TSİ 17:11 itibariyle 1,00 düzeyinden işlem gördü.
Para piyasaları Fed’in 21 Eylül’de gerçekleşecek toplantısında 75 bps faiz artırımı yapacağına yüzde 87 olasılık biçiyor. Eğer enflasyonda bir zayıflama görülseydi, piyasalarda Fed’in bir noktada yavaşlayabileceği öngörüleri paylaşılıyordu. Nordea Bank’tan Başanalist Niels Christensen “Fed, yumuşak bir enflasyon verisi gelse de 75 bps artırır. Ancak hızı yavaşlatmanın geldiğini de düşünebilirler” değerlendirmesini yaptı.
“Parite yıl sonuna 0,95’e düşer”
Dolardaki hızlı güçlenişten ve devam eden enerji krizinden en çok yara alan para birimi Euro için öngörüler karamsar olmaya devam ediyor. Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen’in yarın açıklaması beklenen acil durum paketi paritede kısa süreli yükselişler getirebilir ancak Nordea Bank’tan Christensen’in de ifadeleriyle “Doğalgaz fiyatlarındaki düşüş daha da devam ederse Euro için durum düzelebilir. Ancak banka bunun gerçekleştiğini görmeden öngörüsünü değiştirmeyecek. Christensen “Euro/ dolar paritesinin yıl sonuna 0,95 düzeylerine düşmesini bekliyoruz” diyor. Avrupa Merkez Bankası’nın 75 bps’lik rekor faiz artırımıyla eşitliğin üzerine çıkan Euro’da bu hafta Avrupa ekonomilerinden gelecek enflasyon verileri de etkili olacak.
“Güçlü dolar trendi tersine dönmüş değil”
Dolarda güçlü seyrin devam edeceği konusunda neredeyse tüm finans kuruluşları hemfikir. Capital Economics’ten kıdemli piyasalar ekonomisti Jonathan Petersen da “ABD’de enflasyonun zayıflaması, dolardaki seyrin güçlü kalacağı görüşümüzle tutarlı. Dolar küresel ekonomi yavaşlarken artmakta olan reel faiz oranlarından destek bulacak” diyor. BMO Capital Markets’tan Küresel Foreks Stratejileri Direktörü Greg Anderson ise 11 haftada dolarda görülen zayıflığın Fed’in toplantısına kadar piyasaların daha az pozisyon almasından kaynaklandığını söylüyor ve ekliyor “Fakat bu güçlü dolar trendinin tersine dönmesi durumu değil”.
Almanya’da enflasyon tekrar 50 yılın zirvesinde
Almanya’da temmuzda yüzde 7,5 olan yıllık tüketici enflasyonu, ağustosta yeniden yüzde 7,9’a çıkarak, ülkede ilk petrol krizinin yaşandığı 1973-1974 kışından bu yana görülen en yüksek seviyesine tekrar yükseldi. Mayıs 2022’de de manşet enflasyon yüzde 7,9 olarak açıklanmıştı. Federal İstatistik Ofisi Destatis Başkanı Dr. Georg Thiel, haziran-ağustos döneminde özellikle ucuz toplu taşıma bileti ve yakıt indirimlerini içeren iki destek paketiyle enflasyonun düştüğünü, artışta en etkili olan girdinin hala enerji ve gıda olduğunu belirtti. (Çarşamba) İngiltere, (perşembe) Fransa, (cuma) İtalya ve Euro Bölgesi’nden gelecek ağustos ayı nihai tüketici enflasyonu verilerinde, Kuzey Akım 1’deki akışların tamamen durdurulmasının etkileri de görülecek.
