Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği (TSPB) Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) ve Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) kaynaklarından derleyerek hazırladığı 2023 Haziran ayı Finansal Piyasa Özet Verileri’ni açıkladı.
Buna göre, yerli yatırımcıların pay senedi varlıkları, son bir yılda yüzde 156 artarak haziran sonunda 1 trilyon 936 milyar lira oldu. Yerli yatırımcıların pay senedi varlıklarında bu yılın ilk yarısındaki artış ise mayısta gerçekleştirilen seçim belirsizliklerinin de etkisiyle yüzde 5,5 ile sınırlı kaldı.
Kredili işlem hacimlerinde dikkat çekici artış
Pay senetleri, yıllık bazda sunduğu yüksek oranlı getiri ile yerli yatırımcılara enflasyonun “hayli” üzerinde bir getiri sağlarken, bu yılın ilk yarısında enflasyonun altında bir getiri sundu. Haziran sonu itibarıyla 1 trilyon 936 milyar lira olan yerli yatırımcıların pay senedi varlıklarının 917,6 milyar lirası kurumsal yatırımcılar ve tüzel kişilere, 1 trilyon 18,4 milyar lirası ise bireysel yatırımcılara ait.
Kredili işlem yapan 2019 yılında 11 bin 895, işlem hacmi ise sadece 2,8 milyar TL civarındaydı. Kredili işlem yapan kişi sayısı 2021 yılına gelindiğinde 29 bin 979, işlem hacmi ise 11,4 milyar TL’ye yükseldi. Asıl artış 2022 yılında yaşandı. Buna göre 2022 yılında kredili işlem yapan kişi sayısı 37 bin 777 kişiye, hacim ise 30,2 milyar TL’ye yükseldi.
Ancak 2023 yılında artış daha da hız kazanmış görünüyor. Yılın ilk 3 ayında kredili işlem yapan kişi sayısı 2022 yılını da geçerek 46 bin 318’e, işlem hacmi ise 37,2 milyar TL’ye yükseldi. Böylece son 4 yılda kredili işlem yapan kişi sayısı 4 kattan fazla artarken işlem hacmindeki artış 13 katı geçti.
Yerli yatırımcı sayısı artıyor
Borsa İstanbul pay senedi piyasasında, bakiyeli yatırımcı sayısı artmaya devam ediyor. 2022 sonunda 3,8 milyon olan pay senedi piyasasındaki bakiyeli yatırımcı sayısı, 6 ayda yaklaşık 689 bin artarak 2023’ün haziran ayı sonunda 4 milyon 472 bine çıktı. Pay senedi piyasasında ayda en az bir kez işlem yapan yatırımcı sayısı ise geçen yılın sonuna göre 670 bin artarak mayıs sonu itibarıyla 3 milyon 772 bine yükseldi.
TSPB tarafından açıklanan verilere göre, geçen yılın ilk yarısı itibarıyla 10 trilyon 760 milyar lira olan yerli yatırımcıların finansal varlıkları, bir yılda yüzde 67 artarak haziran sonu itibarıyla 17 trilyon 967 milyar liraya yükseldi.
Yerli yatırımcıların finansal varlıkları, bu yılın 6 ayında ise yüzde 24,5 arttı. Bu yılın ilk yarısında yerli yatırımcıların finansal varlıklarında en yüksek büyüme kamu ve özel eurobond varlıklarında yaşandı. Yerli yatırımcıların kamu eurobond varlıkları yüzde 43,2 artarak 1 trilyon 230 milyar liraya, özel eurobond varlıkları ise yüzde 44,4 artarak 323,5 milyar liraya çıktı.
KKM uygulamasının etkisiyle geçen yılın başından itibaren artışa geçen yerli yatırımcıların TL mevduatları, bu yılın ilk yarısında da büyümesini sürdürdü. Yerli yatırımcıların TL mevduatları yıllık bazda yüzde 120,6, son 6 ayda ise yüzde 37 artarak 2023’ün haziran ayı sonunda 6 trilyon 344 milyar liraya çıktı. Bu yılın ilk 6 ayında yerli yatırımcıların döviz mevduatları ise yüzde 21 artarak haziran sonunda 4 trilyon 346 milyar lira oldu.
Yabancı yatırımcıların finansal varlıkları yüzde 100 arttı
Finansal Piyasa Özet Verileri’ne göre, yurt dışı yerleşiklerin (yabancı yatırımcı) finansal varlıkları ise yıllık bazda yüzde 100, son 6 ayda ise yüzde 19,5 artarak haziran sonu itibarıyla 1 trilyon 586 milyar liraya çıktı. Yabancı yatırımcıların TL mevduat varlıkları 6 ayda yüzde 57,4 artarak 176 milyar liraya yükselirken, döviz tevdiat hesabı varlıkları aynı dönemde yüzde 39,5 artarak 583 milyar lirayı aştı.
2022 yılı haziran sonu itibarıyla yaklaşık 374 milyar lira olan yabancı yatırımcıların pay senedi varlıkları, bir yılda yüzde 109,5, son 6 ayda ise yüzde 3 artarak bu yılın haziran sonu itibarıyla 783,4 milyar lira oldu. Yabancı yatırımcıların kıymetli madenler depo hesapları ise yıllık bazda yüzde 112,3, son 6 ayda ise yüzde 52,8 artarak haziran sonu itibarıyla yaklaşık 19 milyar liraya yükseldi.
