Sayıştay’ın 2023 yılı Vakıflar Genel Müdürlüğü Denetim Raporu yayımlandı.
Rapora göre, Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün 2023 yılı itibarıyla idare tarafından başka kurumlara tahsis edilen ve idareye başka kurumlarca tahsis edilen bazı arsa ve binalara ilişkin muhasebe kayıtlarının mevzuata aykırı yapıldığı belirtilerek, “Bilançodaki Arazi ve Arsalar Hesabı, Binalar Hesabı, Birikmiş Amortismanlar ve Değer Düşüklüğü Karşılığı Hesabı ile Net Değer Hesabının olması gerekenden farklı görünmesine sebebiyet verildiği anlaşılmıştır” denildi.
“Kira bedellerinin tahsil edilmesine yönelik gerekli işlemler yapılmamış”
Raporda, Vakıflar Genel Müdürlüğü ve mazbut vakıflara ait bazı taşınmazların kiralarının vadesinde tahsil edilmemiş olmasına rağmen takip ve tahsili için mevzuatta belirtilen hukuki işlemlerin başlatılmadığı belirtilerek, “İdarenin yönetimindeki taşınmazların kira bedellerinin tahsili için a açıklanan mevzuat çerçevesinde; vadesinde tahsil edilemeyen kiralar ile 7256 sayılı Kanun kapsamında taksitlendirilen alacaklardan vadesinde ödenmeyen alacakların tahsili için kiralama dosyalarının hukuk birimine intikal ettirilmesi ve hukuki işlemlerin başlatılmasının uygun olacağı düşünülmektedir” denildi.
“Kira süresi biten taşınmazlar, ihale yapılmadan aynı kişilere kiraya verilmiş”
Raporda, “Bölge Müdürlüklerince kiraya verilen taşınmazların kira süresi sonunda ihale yapılmadan bir taahhütname ile yeniden aynı kişilere kiraya verildiği tespit edilmiştir. Yapılan incelemede ise kiralama süresi 10 yılı geçen taşınmazların bulunduğu tespit edilmiştir ve bu taşınmazların kira süresi dolmasına rağmen, kira sözleşmelerinin yenilenmesi veya uzatılması suretiyle kiracılıklarının devam ettiği de görülmüştür” tespiti yapıldı.
Raporda, taşınır nitelikli maddi duran varlık alımlarından bazılarının Tesis, Makine ve Cihazlar Hesabı ile Demirbaşlar Hesabına kaydedilmesi gerekirken doğrudan giderleştirildiği ve bu varlıklar için amortisman ayrılmadığı belirtildi.
Raporda, “2023 yılı itibarıyla yapılan söz konusu alımların anılan mevzuat hükümlerine aykırı olarak ilgili varlık hesaplarına kaydedilmeyip doğrudan giderleştirildiği ve bu varlıklar için amortisman hesaplanmadığı görülmüş, bunun sonucunda da; Bilançodaki 253 nolu Hesabın 45 milyon 671 bin 12 TL, 255 nolu Hesabın 474 milyon 53 bin 18 TL ve 257 nolu Hesabın da varlıklar için hesaplanması gereken amortisman tutarlarının toplamı kadar eksik, Faaliyet Sonuçları Tablosundaki 630 nolu Hesabın ise gider kaydedilen harcama toplamı ile bahsedilen varlıklar için hesaplanması gereken amortisman tutarı arasındaki fark kadar fazla görünmesine sebebiyet verildiği anlaşılmıştır” denildi.
Raporda, maddi olmayan duran varlık niteliğindeki bilgisayar yazılımı ve programı, lisans ile telif hakkı alımlarından bazıların Haklar Hesabına kaydedilmesi gerekirken doğrudan giderleştirildiği ve bu varlıklar için amortisman ayrılmadığı belirtilerek, “Vakıflar Genel Müdürlüğü Merkez Teşkilatı ile bazı Bölge Müdürlükleri tarafından 2023 yılında yapılan maddi olmayan duran varlık niteliğindeki bilgisayar yazılımı ve programı, lisans ile telif hakkı alımlarından bazılarının ilgili varlık ve amortisman hesapları kullanılmadan Giderler Hesabına kaydedilerek doğrudan giderleştirilmesi mevzuata aykırı olup, bu uygulama İdarenin temel mali tablolarından olan Bilançosundaki 260 ve 268 nolu Hesapların 952 milyon 677 bin 92 TL az görünmesine neden olmakta” değerlendirmesinde bulunduldu.
2023 yılı içinde inşasına başlanan maddi duran varlıklara ait harcamaların mevzuata aykırı olarak ”Giderler Hesabına” kaydedildiği belirtilen raporda, ”Yapılan aykırılık sonucu ‘Bilançodaki ‘Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabı’nın 22 milyar 463 milyon 411 bin 62 TL eksik görünmesine neden olduğu” vurgulandı.
Tutarlar ihtiyacın üzerinde belirlenmiş
Raporda, verilen bazı iş avans ve kredi tutarları ile bunlara ilişkin harcamaları gösteren mahsup tutarları arasında büyük fark olduğu, bu avans ve kredilerden önemli bir kısmının iade edilme suretiyle kapatıldığı, dolayısıyla da ihtiyacın çok üzerinde kullandırılan kamu kaynağının belli bir süre atıl kalmasına sebebiyet verildiği tespit edildiği belirtilerek, “Bazı iş avans ve kredilerinden harcanmayıp iade edile tutarların oransal olarak yüksek olduğu, yüzde 50’sinden fazlasının iade edildiği çok sayıda iş avans ve kredisinin bulunduğu, bazılarında bu iadenin yüzde 80, yüzde 90 veya yüzde 100 gibi oranlara dahi çıktığı görülmüştür” denildi.
Sayıştay’ın 2023 Vakıflar Genel Müdürlüğü Denetim Raporu’nda, ayrıca 2022 yılında yayımlanan “Taşınmazlardan Binalar İçin Amortisman Ayrılmaması, Vakıflara Ait Taşınmazların Kamulaştırılma Bedellerinin Ödendiğine Dair Kanıtlayıcı Belgelerin Bulunmaması, Ayrılması Gereken Hayır Şartı, Giderlerinin Ayrılmaması” gibi eksiklerin yer aldığı 9 bulgudan 8’inin yerine getirilmediği, birinin ise kısmen yerine getirildiği belirtildi.
