Küresel pay piyasalarında, ABD’de enflasyon endişelerinin güç kaybetmeye devam etmesi ve ABD Merkez Bankası’nın (Fed) ekonomide yumuşak inişi sağlayabileceğine yönelik beklentiler, varlık fiyatlarını etkilemeye devam etti.
Öte yandan, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) 31 Ekim-1 Kasım tarihlerinde düzenlenen toplantısına ilişkin tutanaklar, banka yetkililerinin para politikasının seyrinde ihtiyatlı bir yaklaşım benimsenmesi konusunda hemfikir olduğunu, gelen verilerin enflasyonun düşürülmesindeki ilerlemenin yetersiz olduğunu göstermesi durumunda para politikasının daha da sıkılaştırılabileceğini ortaya koydu.
Tutanaklarda, tüm yetkililerin, enflasyon sürdürülebilir şekilde belirlenen hedefe gerileyene kadar para politikasının kısıtlayıcı kalmasının uygun olacağı kanaatini taşıdığı belirtildi.
Fed’in şahin politikalarının sonuna geldiği beklentisi geçen hafta fiyatlamalardaki ana etken olmaya devam etti. Buna karşın ABD’de açıklanan makroekonomik veriler yatırımcıların temkinli olmasında fayda olduğunu gösterirken, para piyasalarında Fed’in haziranda faiz indirimlerine başlayacağına yönelik fiyatlamalar güçlü kalmayı sürdürüyor.
Fed yetkilileri sözle yönlendirmelerine devam ederken, Richmond Fed Başkanı Thomas Barkin, verilerin fiyat artışlarının hızı yavaşlarken ekonominin büyüdüğüne işaret ettiğini ancak bu ilerlemenin Fed’in enflasyona karşı zafer ilan etmesi için yeterli olmadığını bildirdi. Odak noktanın enflasyonu hedef seviyeye düşürmek olduğunu yineleyen Barkin, enflasyonun “inatçı” olduğunu gördüğünü aktardı.
Şükran Günü dolayısıyla dünya genelinde varlık fiyatlarında oynaklık sınırlı kaldı. Bununla birlikte, ABD’de bu hafta Efsane Cuma ile başlayacak alışveriş sezonunda talebin ne derece güçlü olacağı yatırımcılar tarafından yakından takip ediliyor.
Diğer taraftan Orta Doğu’da İsrail ve Hamas arasındaki gelişmeler de piyasalarda geçen hafta ana etken oldu. Orta Doğu’dan gelen haber akışı varlık fiyatlarını olumlu etkilemeyi sürdürürken, Hamas ve İsrail arasındaki mutabakatla Gazze’ye saldırıları 4 günlüğüne durduracak, esir takası ve insani yardıma imkan sağlayacak insani ara başladı.
Tahvil ihraçları tahvil faizlerinde oynaklığı artırırken, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,36 ile 22 Eylül’den bu yana en düşük seviyesini görmesi sonrası haftalık bazda 4 baz puan artarak yüzde 4,47’de dengelendi.
Emtia tarafında ise Hamas ve İsrail arasındaki anlaşmanın uzatılıp uzatılmayacağına ilişkin belirsizliklerin özellikle petrol fiyatları üzerinde etkili olması beklenirken, Brent petrolün varil fiyatında tatil etkisiyle oynaklığın azalması dikkati çekiyor.
Brent petrol haftayı yüzde 0,6 artışla 80,9 dolardan tamamladı.
Amerikan Petrol Enstitüsü’nün, ülkede ham petrol stoklarının 1 milyon 467 bin varillik beklentilerin oldukça üzerinde 9 milyon 47 bin varil arttığını açıklaması talebin gerilediği öngörülerini destekledi.
Analistler, Brent petrolün haftayı yükselişle tamamlamasına karşın talep endişelerinin devam ettiğini dile getirdi.
Altının onsu ise haftayı yüzde 1,3 artışla 2.003,64 dolardan tamamladı.
Dolar endeksi dün 103,2 ile 31 Ağustos’tan bu yana en düşük seviyeyi test etmesinin ardından haftayı yüzde 0,4 azalışla 103,4 seviyesinden tamamladı.
New York borsasında alış ağırlıklı bir seyir izlendi
New York borsasında geçen hafta Fed şahin adımlarının sonuna geldiğine yönelik beklentilerle yükseliş eğilimi hakimdi.
Makroekonomik veri tarafında ise ABD’de ikinci el konut satışları ekimde yüzde 4,1 azalarak Ağustos 2010’dan bu zamana kadarki en düşük seviyesine geriledi.
ABD’de dayanıklı mal siparişleri ekimde aylık bazda yüzde 5,4 ile piyasa beklentilerinden fazla düştü. Ülkede ilk kez işsizlik maaşı başvurusunda bulunanların sayısı da 18 Kasım ile biten haftada önceki haftaya kıyasla 24 bin kişi azalarak 209 bine geriledi ve piyasa beklentilerinin altında gerçekleşti. Michigan Üniversitesince ölçülen tüketici güven endeksi ise kasımda yukarı yönlü revize edilerek 61,3 olurken, tüketicilerin kısa vadeli enflasyon beklentisi kasımda yüzde 4,2’den yüzde 4,5’e çıkarak nisandan bu yana en yüksek seviyesine ulaştı. Uzun vadeli enflasyon beklentileri ise yüzde 3’ten yüzde 3,2’ye yükseldi.
ABD’de imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), kasımda aylık 0,6 puan azalışla 49,4’e düşerek piyasa beklentilerinin altında gerçekleşti. Bu dönemde 3 ayın en düşük seviyesine gerileyen endeks, imalat sektöründeki daralmaya işaret etti. Ülkede hizmet sektörü PMI ise kasımda geçen aya göre 0,2 puan artışla 50,8 değerine yükseldi. Dört ayın en yüksek seviyesine çıkan endeks, piyasa beklentilerinin üstünde gerçekleşti.
Şükran Günü tatili hacmi düşürdü
Kaliforniya merkezli çip üreticisi Nvidia, 29 Ekim’de sona eren 3 aylık dönemde elde ettiği 18,12 milyar dolar gelirle piyasa beklentilerini geride bıraktı. Elektronik eşyalar satan perakende zinciri Best Buy’ın da satışların bu yıl yüzde 6 ile yüzde 7,5 arasında azalacağı tahmininde bulundu.ABD’de Şükran Günü tatilini hafta sonu ile birleştiren çalışanlar nedeniyle piyasalarda hacim daha düşük olurken New York borsasında cuma günü yarım gün işlem yapıldı.
Söz konusu gelişmelerle geçen hafta, New York borsasında haftayı Nasdaq endeksi yüzde 0,79, S&P 500 endeksi yüzde 0,95, Dow Jones endeksi ise yüzde 1,27 yükselişle tamamladı. 27 Kasım ile başlayan haftada pazartesi yeni konut satışları, Dallas Fed İmalat Aktivite Endeksi, salı tüketici güven endeksi, Richmond Fed Sanayi Endeksi, çarşamba büyüme, toptan stoklar, perşembe kişisel gelir ve harcamalar, haftalık işsizlik maaşı başvuruları, bekleyen konut satışları, cuma imalat sanayi PMI takip edilecek
Avrupa borsaları geçen hafta karışık seyretti
Avrupa borsalarında, geçen hafta karışık bir seyir öne çıkarken, Avrupa’nın en büyük ticari ortaklarından Çin’deki gelişmeler varlık fiyatlarını olumsuz etkilemeyi sürdürdü. Öte yandan Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) uzun bir süre politika faizlerini bu seviyelerde tutacağına yönelik beklentilerin güçlenmesi bölgede yavaşlayan ekonomik aktiviteye yönelik endişeleri beslemeye devam etti. ECB ekim ayı para politikası toplantı tutanakları, ECB Yönetim Konseyi üyelerinin ekonomik büyüme konusunda daha endişeli olduğunu ortaya koydu.
Konsey üyelerinin değerlendirmelerinin yer aldığı tutanaklar, üyelerin, daha fazla sıkılaştırma ana senaryoları olmasa bile, daha fazla faiz artırımının masada tutulması gerektiğinde ısrar ettiğini gösterdi. ECB üyeleri para politikasına ilişkin sözle yönlendirmelerine devam ederken, ECB üyesi Joachim Nagel ECB’nin politika faizlerinin zirve noktasına çok yakın olduğunu ifade etti.
ECB üyesi Francois Villeroy de Galhau, bankanın politika faizlerinin birkaç çeyrek bu seviyelerde tutabileceğini ve yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını döneminde alınan varlıkların beklenenden daha önce elinden çıkarmaya başlayabileceğini bildirdi. Öte yandan bölgede açıklanan imalat sanayi ve hizmet sektörü PMI verileri bölge genelinde ekonomik aktivite yavaşlamaya devam etse de yavaşlama hızının azaldığını gösterdi. Avro Bölgesi’nde hizmet sektörü PMI 48,2, imalat sanayi PMI 43,8 bileşik PMI da 47,1 ile 50 seviyesinin altında gerçekleşti.
Almanya, tüm bakanlıkların ek harcama taahhütlerini geçici olarak dondurdu. Bu arada, Almanya’nın ekonomi ve düşünce kuruluşlarından Ekonomi Araştırma Enstitüsü’nün (Ifo) Alman iş dünyası kasım anketine göre, ülkede şirketlerin yüzde 6,8’i ekonomideki zayıflık nedeniyle varlıklarını tehdit altında görüyor.
Almanya ekonomisi, yılın 3. çeyreğinde bir önceki çeyreğe kıyasla yüzde 0,1, geçen yılın aynı çeyreğine göre ise yüzde 0,4 küçüldü.
Diğer taraftan İngiltere’nin enflasyonla mücadeleye ilk başlayan bankalardan olmasına karşın bankanın politika faizlerini diğer önemli merkez bankalarından daha uzun süre yüksek seviyelerde tutması gerekebileceğinden endişe ediliyor. Söz konusu gelişmelerle geçen hafta Almanya’da DAX endeksi yüzde 0,67, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,85, değer kazanırken, İtalya’da MIB 30 endeksi yüzde 0,74 ve İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,15 değer kaybetti.
Gelecek hafta çarşamba Avro Bölgesinde tüketici güven endeksi ve ekonomik güven endeksi, Almanya’da Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), perşembe Avro Bölgesi’nde TÜFE ve işsizlik oranı, Almanya’da işsizlik oranı, cuma Avro Bölgesi’nde, Almanya’da ve İngiltere’de imalat sanayi PMI açıklanacak.
Asya borsaları Çin hariç pozitif seyretti
Asya borsalarında Çin hariç alış ağırlıklı bir seyir izlenirken, Çin’de gayrimenkul sektörüne ilişkin açıklanan “beyaz liste” hisse bazlı oynaklıkların artmasına neden oldu.
Analistler, Çin hükümetinin konunun çözümüne yönelik adımlar atmasının piyasalarda olumlu karşılandığını kaydetti. Öte yandan, Çin Merkez Bankası (PBoC) pariteyi yuanı destekleyici şekilde açıklamaya devam ederken, dolar/yuan paritesi 7,0627 ile 2 Haziran’dan bu yana en düşük seviyeyi test etti.
Çin’de hükümetin özellikle gayrimenkul sektöründeki sıkıntılı şirketleri destekleyebileceğini gösteren adımlar da risk algısının azalmasına yardımcı olmadı. Öte yandan, Japonya’da açıklanan enflasyon verileri Japonya Merkez Bankası’nın (BoJ) normalleşme takvimini biraz daha öteleyebileceği olasılığını ortaya koyarken, ülkede Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) yıllık yüzde 3,3 artışla beklentilerin gerisinde kaldı.
Söz konusu gelişmelerle haftalık bazda Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,44 değer kaybederken, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 1,08, Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 0,60, Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,12 değer kazandı. Gelecek hafta perşembe Japonya’da perakende satışlar, sanayi üretimi, Çin’de imalat sanayi ve hizmet sektörü PMI, cuma Japonya’da işsizlik oranı takip edilecek.
Yurt içinde gözler büyüme verisinde olacak
Yurt içinde geçen hafta Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi yüzde 1,36 değer kazanarak 7.959,95 puandan tamamladı. Dolar/TL, haftayı bir önceki kapanışın yüzde 0,62 üzerinde 28,8663’ten tamamladı. Türkiye’nin 5 yıllık kredi risk primi (CDS) ise 336 baz puanla yaklaşık son 3 yılın en düşük seviyesini test etti. Bu arada geçen hafta Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) politika faizini 500 baz puan artırarak yüzde 40’a çıkardı.
TCMB’den yapılan açıklamada, Kurul’un, dezenflasyonun tesisi için gerekli parasal sıkılık düzeyine önemli ölçüde yaklaşıldığını değerlendirdiği kaydedilerek, parasal sıkılaştırma hızının yavaşlatılacağı ve sıkılaştırma adımlarının kısa bir zaman diliminde tamamlanacağı bildirildi.
Öte yandan, TCMB’den yapılan diğer duyurularda, kredi kartı azami faiz oranları ve üye iş yeri komisyon oranlarında yıl sonuna kadar değişim gerçekleşmeyeceği ve ihracat ve döviz kazandırıcı hizmetler reeskont kredilerinde toplam faiz maliyetine üst sınır getirildiği aktarıldı. TCMB’nin toplam rezervleri ise 17 Kasım haftasında bir önceki haftaya göre 5 milyar 854 milyon dolar artışla 134 milyar 468 milyon dolara çıkarak son 9 yılın en yüksek seviyesine ulaştı.
Gelecek hafta çarşamba ekonomik güven endeksi, dış ticaret dengesi, perşembe büyüme, cuma imalat sanayi PMI takip edilecek.
AA Finans’ın beklenti anketine katılan ekonomistler, Gayrisafi Yurt içi Hasılanın (GSYH) 2023 yılının 3. çeyreğinde yıllık yüzde 5,19 arttığını öngörüyor. Ekonomistlerin 2023 yıl sonuna ilişkin büyüme beklentilerinin ortalaması ise yüzde 4,31 düzeyinde gerçekleşti.
