Enflasyonu dizginlemek için uygulanan sıkılaştırma politikası, finansmana erişemeyen firmaları zorluyor. Ekonomi yönetiminin olumlu mesajlarına rağmen, özel sektör için işlerin zora girdiğini gösteren pek çok veri gelmeye devam ediyor. Açılan – kapanan şirket sayıları, karşılıksız çek oranları ve konkordato talepleriyle ilgili veriler, ekonomideki sorunların özel sektörü derinden etkilediğini ortaya koyuyor. Enflasyonun tek haneye inmesinin beklendiği 2026 yılına kadar özel sektörü zorlu bir sürecin beklediği öngörülüyor.
Durmaz ailesinin acılı günü
2024 yılının ilk 6 ayında kapanan şirket sayısı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 25,14 oranında artış gösterirken, kredi musluklarının yüksek faiz sebebiyle kapanmasının ardından borçlarını ödemekte zorlanan şirketler ise konkordato yoluna gidiyor.
TOBB verilerindeki kara tablo
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin (TOBB) verilerine göre Ocak-Haziran döneminde 12 bin 329 şirket kapandı. Kurulan şirket sayısı ise yüzde 17 azalarak 53 bin 992’de kaldı.
Haziran ayında ise geçen yılın aynı ayına göre kurulan şirket sayısı yüzde 30 azalırken, kapanan şirket sayısı yüzde 8 arttı. 2023 Haziran’ında 9 bin 956 şirket kuruluşu gerçekleşirken, bu yılın Haziran ayında 6 bin 759 şirket kuruldu. Geçen yıl Haziran’da bin 938 şirket kapanırken bu yıl kapanan şirket sayısı 2 bin 96 oldu.
Finansmana erişmekte zorlanınca borç ödeme güçlüğü yaşayan şirketler ise çareyi konkordatoya gitmekte buldu. Konkordatotakip.com’un verilerine göre geçen yılın tamamında 519 dosya hakkında konkordato süreci dolayısıyla geçici mühlet kararı verilirken, bu yılın ilk 6 ayında firma sayısı 605’e çıktı.
Bursa, en sorunlu 5 ilden biri
Ekonomide işlerin iyiye gitmediğini gösteren göstergelerden biri de, karşılıksız çek ve icra takiplerindeki artış. Yılın ilk altı ayında karşılıksız çek sayısındaki artış, geçen yılın aynı dönemiyle kıyaslandığında yüzde 80’e yaklaştı, sayı 62 bin 597’den 111 bin 886’ya yükseldi. Birçok firma bu nedenle zor duruma düştü. İstanbul, Ankara, İzmir, Antalya ve Bursa en çok sorun yaşanan iller oldu.
Karşılıksız çekler, alınamayan ödemeler firmaları zora sokuyor. Bu nedenle iflas edenler de var, iflasının eşiğinden dönenler de… Uzmanlar, çeki kesenlerin de alanların da dikkatli olması gerektiğini söylüyor. Karşılıksız çek sayısındaki artışla birlikte esnaf da kendince önlem alıyor. Esnaflar, çekle ödeme yapmak isteyen müşterilerinden teminat istemeye ya da ön ödeme almaya başladı.