Türkiye’nin dördüncü büyük ihracat pazarı İngiltere ile ticarette yeni bir dönem başlayacak. Taraflar geçtiğimiz hafta Brexit’in ardından imzalanan STA’nın güncellenmesi için mutabakata vardıklarını duyurdu. Yeni STA ile hacmi 23,5 milyar sterline ulaşan ikili ticari ilişkilerinin güçlenmesi hedefleniyor.
Hizmetler ve dijital gibi İngiliz ekonomisinin kilit sektörlerinin dâhil edileceği güncellenmiş serbest ticaret anlaşmasının ihracatçılar için ilave pazar fırsatları oluşturacağı öngörülüyor.
Ulusal24’den Ceren Dilekçi Köseoğlu’nun sorularını yanıtlayan Türkiye Cumhuriyeti Londra Büyükelçisi Osman Koray Ertaş, Türkiye ile Birleşik Krallık arasında serbest ticaret anlaşması müzakerelerine 2024’ün ilk yarısında başlamayı öngördüklerini belirtti.
Birleşik Krallık’ın özellikle Türk ihracatçılar için çok önemli bir pazar olduğunu kaydeden Ertaş, özellikle Brexit sonrası ihracatta yüzde 23’lük artış yaşandığını belirtti.
Bu yıl İngiltere kaynaklı biraz geriye gidiş söz konusu olsa da önümüzdeki dönemde artış öngördüklerini bildiren Ertaş sözlerini söyle sürdürdü:
“Serbest Ticaret Anlaşması, Brexit ile beraber ortaya koyduğumuz bir sonuçtu. Gümrük Birliği eski bir metin, 30 yıla yaklaşıyor, hükümleri eskidi. Gümrük Birliği’ni güncellemek istememiz gibi Birleşik Krallık ile STA’mızı güncellemek istiyoruz. Brexit’ten sonra karşımızda tek ülke olduğu için bu işler daha kolay ve daha hızlı oluyor. Geçen hafta STA mekanizmasının parçası olarak Ortak Komite toplantısı vardı. O toplantıda güncelleme konusunda atılacak adımlar resmi olarak duyurulmuş oldu. Önümüzdeki yılın ilk yarısında müzakerelere başlamayı öngörüyoruz. İki ülkede de süreçler yürütülecek, hazırlıklar yapılacak. İngiltere’de parlamentodan önce paydaşlarla görüşülecek. Hangi alanlarda hangi tavizleri isteyeceklerini netleştirip masaya oturacaklar. İnşallah önümüzdeki yıl güncellenmiş bir STA göreceğiz.”
“Yeni serbest ticaret anlaşmasında hizmet sektörü de işin içine girecek”
Yeni anlaşma kapsamında hizmet sektörünün de işin içine gireceğini kaydeden Büyükelçi Ertaş, şu açıklamalarda bulundu:
“Mevcut STA bir devamlılık belgesiydi, mal ticaretini düzenliyor. Tarım ürünlerinde bazı tavizler verildi. Biz onları yüzde 17 oranında ölçeklendirerek STA’ya aktardık. Yeni STA’mızda hizmet sektörü işin içine girecek. Tarım alanında ödün verilen ürünlere yeni ürünler ekleme çabasındayız. Yatırımlar kısmında e-ticaret gibi daha yenilikçi alanlarda hükümlerin yer almasını öngörüyoruz. Örneğin, İngiltere ile yatırımların karşılıklı teşvik ve korunması anlaşmamız da yaklaşık 30 yıldır yürürlükte. Onu da güncelleyerek STA içine almayı planlıyoruz. Ürün bazında müzakere pozisyonu için acele etmiyoruz. Her iki tarafın paydaşları görüşüp bu konuda ne gibi taleplerde bulunacaklarına karar verecekler.
Örneğin hizmetler sektörü çok kritik bir alan. Britanya, dünyanın en büyük ikinci hizmet ihracatçısı. Onların da bizlerden talepleri olacak. Biz de sağlık gibi sektörlerde çok iyiyiz. İngiltere’de ulusal sağlık sisteminde yaşanan sorunları göz önüne alınca Türkiye olarak önemli fırsat yakalayabiliriz. Bu yeni alanlarla ihracat ve ticaretimizi daha da artırmayı planlıyoruz.”
“Zeytinyağı ihracatı da müzakerelere konu olacak”
Zeytinyağı ihracatının da müzakerelere konu olacağına dikkat çeken Ertaş, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Eski Başbakan Boris Johnson bu konuya atıf yapınca, bu konu popüler bir konu haline geldi. İngiltere bakımından da faydalı bir adım olacak çünkü rekabet artacağı için zeytinyağı daha uygun fiyatlı bir ürün haline gelecek. Domates salçası, makarna gibi üreticilerimizin çok önem verdiği başka kalemler de var. Hepsi gündemimizde. Müzakereleri Ticaret Bakanlığımız yürütecek ve ilgili tüm paydaşlarla birlikte bu konularda tüm tavizleri almaya çalışacağız.”
“Milli muharip uçakta motor üretimi konusunda görüşmeler sürüyor”
Milli muharip uçakta ortak motor üretimi konusunda İngiltere ile görüşmelerin sürdüğünü bildiren Ertaş, “Savunma sanayi alanı da stratejik bir alan. Britanya ile ilişkilerimizin önemli bir parçasını oluşturuyor. Uzun bir süredir motor konusu gündemde. Roll Royce’un Kale Grubu ile bir ortaklığı var. Bu görüşmeler Savunma Sanayii Başkanlığımız ile devam ediyor. Umarım milli muharip uçağımız Kaan’ı kısa sürede beşinci nesil motoruyla birlikte göklerde görürüz. Bunlar çok uzun vadeli projeler. F16’yı düşünün Türkiye’ye geliş tarihine bakın. Çok kritik, kılı kırk yararak çalışılan, uzmanlarımızın üzerinde durduğu projeler. Türkiye’nin başka alternatifleri de var. Savunma Sanayii Başkanlığımız, Milli Savunma Bakanlığımız bu konuda en iyi alternatif üzerinde çalışıyorlar” açıklamasını yaptı.
“İngiltere, Türkiye’deki en büyük 3. yatırımcı”
Yatırımlara ilişkin ise Ertaş su açıklamalarda bulundu:
“2002’den beri Türkiye’ye gelen Birleşik Krallık yatırımları 13,4 milyar dolar seviyesinde. Şu an stok olarak 8 milyar doları aşan bir rakam söz konusu. İngiltere, akış miktarı itibariyle üçüncü büyük yatırımcı. Genele baktığımızda enerji, bankacılık, ulaştırma ve finans diğer alanların önüne geçiyor. Türkiye’nin Birleşik Krallık’taki yatırımlarına baktığımızda da son dönemde cam, kağıt, bisküvi, beyaz eşya alanında yeni yatırımlar söz konusu. Son dönemde inşaat, yapı malzemeleri konusunda Britanya’ya yönelik Türkiye’den bir akış söz konusu. Aşağı yukarı her alanda biz bu ilerlemeyi görebiliyoruz. Türkiye’nin savunma sanayi ihracatında da ciddi bir artış var. Hatta kısa süre önce bir savunma sanayii firmamız ilk defa İngiliz savunma sanayii firmasını satın aldı.”
