2022’nin son Güneş tutulması bugün gerçekleşiyor. TSİ 12.00 civarında başlayan Güneş tutulması, aralarında Türkiye’nin de yer aldığı pek çok Avrupa ülkesinden ve Kuzeydoğu Afrika, Orta Doğu ve Batı Asya bölgelerinden izlenebiliyor.
22 Nisan 2022 tarihinde yaşanan yılın ilk Güneş tutulmasının ardından yılın ikinci Güneş tutulması gözlemcilerin ilgisini çekiyor. Parçalı Güneş tutulmasının yaşandığı bu gök olayında Güneş, gözlemlenen noktaya göre hilal şeklinde görünecek. Türkiye’de ise birçok şehirde yüzde 40 oranında gözlemlenebilecek.
25 Ekim’de merkezi tutulma noktası, Güneşin %82’sinin tutulacağı kuzey kutbunun üzerinden geçecek. Rusya’dan Güneşin %80’e kadarı tutulacak, bu oran Çin’de %70’e, Norveç’te %63’e ve Finlandiya’da %62’ye düşüyor.
Güneş tutulması nedir?
Güneş tutulması, Ay’ın yörünge hareketi sırasında Dünya ile Güneş arasına girmesi ve dolayısıyla Ay’ın Güneş’i kısmen ya da tümüyle örtmesi sonucunda gözlemlenen doğa olayıdır. Tutulmanın olması için Ay’ın yeni ay evresinde olması ve Dünya’ya göre Güneş ile kavuşum halinde olması, yani yörünge düzleminin Dünya’nın Güneş çevresindeki yörünge düzlemi ile çakışması gerekir. Bir yıl içinde Ay, Dünya çevresinde yaklaşık on iki kez dönmesine karşın, Ay’ın yörünge düzlemi ile Dünya’nın yörünge düzlemi arasında beş derece kadar bir açı olması sonucu, Ay her defasında Güneş’in tam önünden geçmez ve dolayısıyla bu çakışma seyrek olarak oluşur. Bu yüzden, yılda iki ile beş arasında Güneş tutulması gözlemlenir. Bunlardan en çok ikisi tam tutulma olabilir. Güneş tutulması Dünya üzerinde dar bir koridor izler. Bu yüzden herhangi bir bölge için Güneş tutulması çok ender bir olaydır.
Parçalı Güneş tutulması
Ay’ın Güneş’i kısmen örtmesi sonucunda oluşur. Her tam ve halkalı tutulma, parçalı tutulma olarak başlar ve tam kavuşumdan sonra yine parçalı tutulma halinde devam eder ve biter. Tam tutulma sırasında, tutulmanın tam olarak gözlenebildiği Dünya yüzeyindeki dar koridorun dışındaki geniş alanlarda, tutulma parçalı tutulma olarak görülür.
