Enflasyon baskılarının azalması, politika yapıcıların şu an için faizi mevcut oranlarına yakın tutmasını kolaylaştırıyor. Ancak fiyat artışları Merkez Bankası’nın yüzde 2’lik hedefinin çok üstünde olması, politika yapıcıların zafer ilan etmesini zorlaştırıyor.
Enflasyon düşmeye devam etse bile yetkililerin faiz oranlarını ne kadar süreyle sabit tutabilecekleri konusundaki tartışmayı başlatmak, faiz indirimi beklentilerinin bastırılmasına ve ekonomi üzerinde aşağı yönlü baskı oluşturulmaya devam edilmesini sağlayabilir.
Eski Fed çalışanı Brian Sack, gelecekte politika odağının faizin ne kadar artırılacağı yerine ne kadarlık bir süre boyunca bu seviyelerde tutulacağı sorusu üzerine olacağını belirtti.
Fed yetkilileri, geçen ay gösterge faiz oranını hedeflenen lüzde 5,25 – yüzde 5,5 aralığına çıkararak son 22 yılın en yüksek seviyesine getirdi. Bu kararın verildiği toplantının tutanakları Çarşamba akşamı yayımlanacak. Bu tutanaklar, politika yapıcıların faiz artırımlarının şimdiden ekonomide hedeflenen etkiyi yarattığını düşünüp düşünmedikleri konusunda ipuçları verebilir.
Veriler iyileşiyor
Geçmiş günlerde gelen veriler, enflasyonun politika yapıcıların yararına olan yönde gittiğini gösteriyor. Gıda enerji maliyetlerinin dahil olmadığı çekirdek tüketici fiyat endeksi Haziran’ın ardından Temmuz ayında da yüzde 0,2’lik bir oranda artarak son iki senedir görülen en düşük ardışık artışı gösterdi. Tüketicilerin önümüzdeki yıl için bekledikleri enflasyon oranı da Ağustos ayında 2 yılın en düşük seviyesini görerek beklenmeyen bir şekilde düştü.
Politika yapıcıların sonraki adımlarının ne olması gerektiği konusunda hemfikir değil. Philadelphia Fed Başkanı Patrick Harker faiz oranlarının bir süre daha sabit tutulabileceğini söylerken, Fed Yönetim Kurulu Üyesi Michelle Bowman ise daha fazla artırımın yapılması gerektiğini ifade etti.
Bazı yetkililer, olası bir faiz oranı artırımının önemini hafife alarak asıl önemli olanın oranları kısıtlayıcı seviyelerde tutmayı planladıkları olduğunu söylüyor.
New York Fed Başkanı John Williams, New York Times’a verdiği röportajda faiz oranlarının doruk noktasına ulaşmaya yakın olduğunu belirterek, gelecekteki asıl sorunun politikaların daha ne kadar süre boyunca kısıtlayıcı tarafta kalacağı olduğunu belirtti.
İndirim konusunda görüşler farklı
Goldman Sachs ekonomistleri Jan Hatzius ve David Mericle, 13 Ağustos’ta yayınladıkları notta Fed’in faiz oranlarını Haziran sonu indirmeye başlayacağını beklediklerini bildirdi.
13-18 Temmuz tarihlerinde yapılan Bloomberg anketi, katılımcı ekonomistlerin ilk faiz oranı indiriminin ne zaman olacağı tahminlerinde farklı görüşlere sahip olduğunu gösterdi. Katılımcıların çeyreğinden fazlası indirimin Ocak 2024’te olmasını beklerken, grubun medyanı ise ilk indirimin Mart ayındaki toplantıdan sonra yapılmasını ve Haziran 2024’e kadar oranın yüzde 4,75’e düşmesini bekliyor.
SGH Macro Advisors’ın ABD Başekonomisti Tim Duy, yetkililerin faiz indirimi konusundaki görüşlerinin netleşmemesinin nedeni olarak kendilerinin de henüz bu konuda öngörü yapamamaları olduğunu öne sürdü. Bu sorunun bu ay Fed’in her yıl Kansas City’de gerçekleştirdiği Jackson Hole sempozyumunda cevaplanması bekleniyor.
Duy, şu an Fed liderleri arasında görülen diyaloğun Jackson Hole’da yapılacak konuşmaları yansıtacağını söyledi.
İndirim öngörüleri var ama zaman belli değil
Haziran ayında yayınlanan medyan ekonomik projeksiyonlar ise Fed yetkililerinin çoğunun, Temmuz’da onaylanan artırımın üstüne bir çeyrek puan daha artırılacağını öngördüğünü gösterdi. Politika yapıcılar, 2024’ün sonuna kadar oranın yüzde 4,6’ya kadar düşeceğini öngörüyor ancak indirimlerin ne zaman başlayacağı konusunda net değiller.
Yatırımcılar ise 19-20 Eylül tarihlerindeki toplantılarının ardından Fed’in faiz oranlarını sabit tutmasını, ve Kasım ayında yapılma ihtimalinin üçte bir olduğu çeyrek puanlık artırımın konuşulmasını bekliyor. Yetkililer, enflasyon verileri fiyat baskılarının kesin olarak hafiflediğini göstermeden önce opsiyonlarını sınırlamak istemiyor.
Stabil iş kazanımları ve güçlü ekonomik büyümeyi gösteren raporlar resesyon öngörülerini azaltsa bile fiyat artışı konusunda tehlike teşkil ediyor.
Eski Fed çalışanı Ellen Meade, “Powell henüz son artırımlara kapıyı tamamen kapamaya hazır değil” dedi. Buna rağmen yetkililer, dikkate almaları gereken takasları tartışmaya başlayabilmek için oranları ne kadar süreyle yüksek tutacaklarını gayri resmi olarak tartışmaya başlıyorlar. Meade’in söylediklerine göre komite artırımların durdurulması gerektiğine karar verdiğinde Powell yetkililerle bunun resmi bir politika beyanında nasıl dillendirileceği konusunda çalışmaya başlayacak. Meade, “Bu konuşmaların bugün yapılması lazım ki yarına gelindiğinde hazır olsunlar. Onlar her zaman gündemlerindeki bir sonraki şeyin ne olabileceğini tahmin ederler” dedi.
