Son yıllarda, tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de ‘şahane kasım’, ‘muhteşem cuma teklifleri’, ‘yıldızlı günler’ gibi sloganlar kullanılarak gerçekleştirilen ve pek çok ürün çeşidinde yüksek oranlarda indirim yapıldığını iddia eden alışveriş kampanyaları, firmalar tarafından çokça tercih edilen pazarlama stratejisi haline geldi. Ticaret Bakanlığı, kasım ayıyla birlikte yoğunlaşan indirim kampanyalarını mercek altına aldı. Bakanlık bu süreçte, indirim kampanyalarının tüketicileri aldatıcı ve yanıltıcı olmaması, belirtilen indirimlerin gerçeği yansıtması ve kampanyanın hemen öncesinde indirime konu ürünlerin fiyatlarının yükseltilerek kampanya döneminde çok yüksek oranlarda indirim yapıldığı algısı yaratılmaması hususları üzerinde durdu.
Kasım ayı boyunca bakanlığın re’sen yürüttüğü incelemelerin yanında, tüketicilerin şikayetleri üzerine de söz konusu kampanyalar incelemeye alındı. Bakanlığa bildirilen şikayetler arasında kampanyalarda belirtilen indirim tutar ve oranlarının gerçeği yansıtmaması, indirimli fiyatların uygulandığı tarih aralığının belirtilmemesi, indirimli olarak satışa sunulan malın stok bilgilerinin tüketicilere sunulmaması yoğunlukta yer aldı.
Re’sen ve şikayetler üzerine; tekstilden kozmetiğe, teknoloji ürünlerinden kuyum ürünlerine kadar çok sayıda ve farklı nitelikteki ürünleri kapsayacak şekilde genişletilen inceleme faaliyetleri kapsamında söz konusu firmaların beyan ettikleri indirim miktarlarının ve oranlarının gerçeği yansıtıp yansıtmadığına ilişkin savunmaları talep edildi. Söz konusu kampanyalara ilişkin incelemeler sürüyor. Mevzuat uyarınca ayda en az bir kez toplanan Ticaret Bakanlığı Reklam Kurulu tarafından 2023 yılının ocak ayı içinde yapılacak toplantı ile alınan kararlara ilişkin sonuçlar paylaşılacak. Mart-kasım ayları arasında Reklam Kurulu’nda toplam 33 indirimli satış kampanyasının karara bağlandığı ve 27’si için mevzuata aykırılıktan toplam 628 bin 586 TL idari para cezası uygulandığı bildirildi.
Sektör temsilcileri ile toplantılar yapıldı
Öte yandan Reklam Kurulu tarafından nisan ayında, fiyat bilgisi içeren ve indirimli satış reklamlarına ilişkin yaşanan tereddütleri giderebilmek ve bu konuda tüm taraflara yol gösterici olabilmek amacıyla ‘Fiyat Bilgisi İçeren Reklamlar ile İndirimli Satış Reklamları ve Ticari Uygulamaları Hakkında Kılavuz’ yayımlandı. Kılavuz, elektronik satış platformlarıyla sınırlı olmayıp internet sitesi, televizyon, dergi, afiş, broşür, açık hava ilanı, satış yerleri içinde ve dışında yer alan ilanlar gibi çok çeşitli mecralarda yapılan fiyat bilgisi içeren ve indirimli satış kampanyasını konu alan tüm reklamlara yönelik yol gösterici çalışma olarak belirlendi. Bakanlıkça herhangi bir sektör ya da mecra ayrımı yapmadan ilgili yasal düzenlemelere uygun hareket edilmesi konusunda sektör temsilcilerinin katılımıyla il bazlı bilgilendirme toplantıları gerçekleştirdi. Aynı zamanda indirimli satış reklamlarına ilişkin bilincin ve farkındalığın artırılması amacıyla kamu spotu hazırlanarak televizyon ekranlarından tüketicilere ulaşması sağlandı.
Tüm bu çalışmalar sonucunda bu yıl boyunca indirim satış kampanyalarında ve reklamlarında ilgili mevzuata uyumun büyük ölçüde sağlandığı belirtildi.
