Güney Amerika’nın en büyük ülkesi Brezilya’da halk, yarın yapılacak ikinci tur devlet başkanlığı seçimlerinde ülkeyi 2023-2027 yıllarında yönetecek devlet başkanını belirlemek için sandık başına gidiyor.
Ülkede 2 Ekim’de düzenlenen seçimlerde hiçbir adayın yüzde 50 oy alamaması nedeniyle 2. tura kalan devlet başkanlığı seçimlerinde, ilk turda en yüksek oyu alan solcu eski Devlet Başkanı Lula da Silva ile onu takip eden aşırı sağcı Devlet Başkanı Jair Bolsonaro yarışacak.
Yaklaşık 156 milyon seçmenin bulunduğu ülkede kutuplaşmış bir atmosferin hakim olduğu seçimlerde anketler, Bolsonaro’nun rakibi ile arasındaki farkı azaltmasına rağmen ilk turda üçüncü ve dördüncü olan adayın da desteğini alan İşçi Partisi’nin adayı Lula da Silva’ya işaret ediyor.
Pazar günü düzenlenecek seçimler için yapılan anketlerin ortalaması, Lula da Silva’nın yaklaşık yüzde 48, Bolsonaro’nun ise ortalama yüzde 45 oy alacağı tahmininde bulunuyor.
2 Ekim’de düzenlenen devlet başkanlığı seçimlerinde Lula da Silva yüzde 48,43 oy alırken Bolsonaro da yüzde 43,20 oy almıştı.
Seçimlerden kısa bir süre sonra, yüzde 4,16 oy alan Brezilya Demokratik Hareketinin adayı Tebet ile yüzde 3,4 oy alarak dördüncü olan Ciro Gomes’in adayı olduğu Demokratik İşçi Partisi ikinci turda Lula da Silva’ya desteğini duyurmuştu.
Hapisten başkanlık yarışına Lula da Silva
Brezilya’ya 2003-2010 yıllarında iki dönem başkanlık eden, hakkında açılan yolsuzluk davaları nedeniyle bir buçuk yıl hapiste kalan ve davaların düşürülmesiyle yeniden başkanlık yarışına giren 77 yaşındaki Lula da Silva, seçim anketlerinde rakibi Bolsonaro’ya karşı favori durumda.
Sendikacı kökeniyle, İşçi Partisi’nin ilk başkanı Lula da Silva, başkanlığı döneminde uygulamaya koyduğu sosyal yardımlar sayesinde yaklaşık 30 milyon Brezilyalının fakirlikten kurtulmasını sağlamasıyla Brezilyalıların sevgisini kazandı.
Lula da Silva, 31 Aralık 2010’da başkanlık görevini bırakana kadar sevilen bir lider olarak öne çıkmasına rağmen 2011’de kendisi ve partisi hakkında çıkan yolsuzluk iddiaları, adına gölge düşürdü.
Yolsuzluk davaları nedeniyle 580 gün hapiste kalan Lula da Silva’nın bu davalardan hüküm giymesi 2018’de Bolsonaro’nun kazandığı seçimlerde aday olmasına engel oldu.
Kasım 2019’da tahliye edilen Lula’nın aldığı cezalar ve yolsuzluk davaları, 2021’de bu davalardan sorumlu Yargıç Sergio Moro’nun davalarda taraflı ve politik davrandığına hükmeden Yüksek Mahkeme tarafından düşürülerek seçimlere katılmasının önü açıldı.
Bu arada, Bolsonaro hükûmetinde, 1 Ocak 2019’dan 24 Nisan 2020 tarihine kadar Adalet Bakanlığı görevini yürüten Sergio Moro, aralarında çıkan anlaşmazlık nedeniyle istifa etmişti.
Bolsonaro ikinci dönemi için yarışıyor
Brezilya’nın 67 yaşındaki asker kökenli aşırı sağcı Devlet Başkanı Bolsonaro, 1991’den başkanlık görevini üstlendiği 2019’a kadar milletvekilliği görevi yürüttü.
Seçim anketlerinde Lula da Silva’nın gerisinde kalan Bolsonaro, Kovid-19 salgınını küçümser tavırları nedeniyle eleştirilerin odağında yer aldı ve bu sebeple hakkında birçok soruşturma başlatıldı.
2018’deki seçimleri kazanan ve seçim vaadi olarak Amazonlar’ı ekonomiye açma sözü veren Bolsonaro, ülkedeki çevreci kesimlerce bölgede son yıllarda şiddetle artan ormansızlaşmaya sebep olmakla suçlanıyor.
Attığı ekonomik adımlar ve son dönemde halkın yoksul kesimine yapılan yardımları artırmasıyla Bolsonaro, Brezilya Devlet Başkanlığı Sarayı Planalto’da ikinci dönemi için çaba gösteriyor.
Bolsonaro’nun, 2 Ekim’deki seçimler için yapılan anketlerin tahmininden yaklaşık yüzde 10 daha fazla oy alması ve ikinci tur için yapılan anketlerde favori gösterilen Lula ile arasındaki farkı azaltması sebebiyle yarınki seçimler belirsizliğini muhafaza ediyor.